Եվրոպա

1949 թվականին հիմնադրվել է Եվրոպայի խորհուրդը։ Այն ստեղծվել է Ուինսթոն Չերչիլի հանրահայտ ճառից հետո, որի հիմնական էությունը կայանում էր մեկ ընդհանուր գաղափարի շուրջ Եվրոպայի միավորումը։ Եվրոպայի խորհրդի անդամ են եվրոպական բոլոր երկրները՝ բացառությամբ ԲելառուսիՂազախստանի և Վատիկանի։ Եվրոպական խորը ինտեգրման աճող տեմպերի արդյունքում ձևավորվեց Եվրոպական միությունը (ԵՄ), որն անկախ քաղաքական միավոր է և իր կառուցվածքով գտնվում է դաշնության (ֆեդերացիա) և համադաշնության (կոնֆեդերացիա) միջև[8]։ Եվրոպական միությունը ձևավորվել է Արևմտյան Եվրոպայում, սակայն ԽՍՀՄ փլուզումից հետո՝ 1991 թվականից, ինտեգրացիոն ընդլայնումը շարժվել է դեպի արևելք։ Եվրոպական միության անդամ պետությունների մեծ մասի դրամական միավորը եվրոն է, որն ամենաշատ կիրառվող դրամական միավորն է ողջ Եվրոպայի տարածքում։ ԵՄ Շենգեն գոտին վերացրել է անդամ պետությունների միջև առկա սահմանները և հսկում է էմիգրացիոն գործընթացները՝ անդամ պետությունների տարածքներում։ Եվրոպայի օրհներգը Բեթհովենի 9-րդ սիմֆոնիան է, իսկ օրը՝ մայիսի 5-ը (Եվրոպայի Խորհրդի օր) կամ մայիսի 9-ը (ԵՄ օր)։ Այդ օրը նշվում է, այսպես կոչված, Եվրոպայի օրը, որը խորհրդանշում է խաղաղություն և միասնություն։

Իրանի դրոշ

Իրան (պարս.՝ ایران Irān), նաև հայտնի որպես Պարսկաստան[1], պաշտոնապես Իրանի Իսլամական Հանրապետություն (պարս.՝ جمهوری اسلامی ایران‎)[2], ինքնիշխան պետություն Արևմտյան Ասիայում[3][4]։ Ավելի քան 81 միլիոն բնակչությամբ[5] Իրանը աշխարհում բնակչության թվով 18-րդն է[6]։ 1.648.195 կմ քառակուսի տարածքով այն երկրորդ ամենախոշոր երկիրն է Մերձավոր Արևելքում և 17-րդը՝ աշխարհում։ Իրանը հյուսիս արևմուտքում սահմանակից է ՀայաստանինԱդրբեջանին և Ադրբեջանի մաս կազմող Նախիջևանին, հյուսիսում Կասպից ծովին, հյուսիս արևելքում Թուրքմենստանին, արևելքում Աֆղանստանին և Պակիստանին, հարավում Պարսից ծոցին և Օմանի ծոցին, արևմուտքում Թուրքիային և Իրաքին։ Երկիրը գտնվում է Եվրասիայի և Արևմտյան Ասիայի կենտրոնում, իսկ Հորմուզի նեղուցը երկրին տալիս է աշխարհաքաղաքական մեծ կարևորություն[7]։ Երկրի մայրաքաղաքը և խոշորագույն քաղաքը Թեհրանն է, որը համարվում է նաև երկրի մշակութային և տնտեսական կենտրոնը։

Սիրիայի Արաբական Հանրապետություն դրոշ

Սիրիա անունը ծագում է հունարեն Σύριοι անունից։ Հին և միջնադարյան Սիրիան ժամանակակից արաբական հանրապետությունից տարածքով մեծ է եղել։ Կարծիք կա, որ անունը Սիրիա են դրել հռոմեացիները. նրանց առաջին տարածքը, որ նվաճել էին Ասիայում, կոչվում էր պրովինցիա Ասիա (Փոքր Ասիա), իսկ մնացած տարածքները՝ Միջերկրական ծովի արևելյան ափը՝ պրոովինցիա Սիրիա։ Մեկ այլ տարբերակ է հինավուրց Սուրի քաղաքի գոյության փաստը։ Սիրիայի անունը կապվում է նաև ասորիների հետ։

Սիրիա պաշտոնական անվանը զուգահեռ արաբների շրջանում տարածված է Բիլադ ալ-Շամ (արաբ․՝ بلاد الشام‎‎) անունը։ Դա վերագրվում է սիրիական համարվող ևս երեք երկրի՝ ՀորդանանինԼիբանանին և Պաղեստինին։ Շամը այդ երկրամասի խոշորագույն քաղաքի՝ ժամանակակից Սիրիայի մայրաքաղաք Դամասկոսի անուններից է։

Աշխարհագրություն

1.Թվարկել Իրանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2.Բնութագրեք Իրանի աշխարհագրական դիրքը:

Իրանի աշխարհագրական դիրքն ամենից առաջ որոշվում է իր ընդարձակ տարածքով, որը ձգվում է Կասպից ծովից մինչև Պարսից և Օմանի ծոցերը և Թուրքիայի ու Իրաքի սահմաններից մինչև Աֆղանստան ու Պակիստան։ Այն գտնվում է ԱՊՀ անդամ-երկրներից դեպի Հնդկական օվկիանոս և Հարավային Ասիայից դեպի Միջին Արևելքի երկրներ ձգվող ցամաքային և օդային ճանապարհների խաչմերուկում։Առանձնահատուկ տնտեսաաշխարհագրական և քաղաքաաշխարհագրական օբյեկտ է Պարսից ծոցը, որի ափամերձ գոտում է գտնվում նավթի համաշխարհային պաշարների 67%-ը։ Քաղաքաաշխարհարական դիրքի առանձնահատկությունը ՆԱՏՕ-ի անդամ Քուրքիային սահմանակից և արաբական արաբական աշխարհին մոտ լինելն է։

Աշխատանք դասարանում

1. . Տեքստերում մի անգամ տեղադրի՛ր փակագծերի առաջին բանաձևերը, մյուս անգամ՝ երկրորդները: Գտի՛ր ստացված տեքստերի տարբերությունը:

Ներկա ժամանակ

Երբ քամին դադարում էր, ալիքները դառնում էին ավելի սահուն ու զառիկող, նրանց բարձրությունը փոքրանում էր։  Այդ փոփոխությունները կատարվում էին աստիճանաբար, և ծփանք դարձած ալիքները շարունակում էին իրեց ընթացքը մինչև ափ հասնելը:

Անցյալ

Երբ քամին  դադարել էր, ալիքները  դարձել էին ավելի սահուն ու զառիկող, նրանց բարձրությունը փոքրացել էր:  Այդ փոփոխությունները  կատարվել էին աստիճանաբար, և ծփանք դարձած ալիքները  շարունակել էին իրեց ընթացքը մինչև ափ հասնելը:

2. Համեմատի՛ր տրված նախադասությունների բայերը և գտի՛ր տարբերությունները:Փորձելով ամեն ինչ պարզելու են, ու հանգիստ խղճով առաջ ենք գնալու: Սահմանական
Փորձելով ամեն ինչ պարզեն, ու հանգիստ խղճով առաջ գնանք: Ըղձական
Եթե ոչինչ չխանգարի, փորձելով ամեն ինչ պարզեն, ու հանգիստ խղճով առաջ  կգնանք: ԵԵնդթադրական
Փորձելով ամեն ինչ  պիտի պարզեն, ու պիտի  առաջ  գնանք, ուրիշ ելք չունենք: Հարկադարան
Փորձելով ամեն ինչ պարզե՛ք ու հանգիստ խղճով առաջ գնացե՛ք: Հրամայական եղանակ

3. Ո՞ր բառերի միջոցով է արտահայտվում խոսողի վերաբերմունքը (եղանակավորում նախադասությունը, ընդգծեք ):Այնպես լինի, որ ինքը կարողանա խուսափել այդ հանդիպումից:
Պիտի գնա ու արևի մասին պատմի աշխարհին:
Եթե մարդկանց ու մեքենաների աղմուկը չլինի, ամեն առավոտ կլսեք ջութակի ձայնը:
Գոնե կարողացա խուսափել այդ հանդիպումից:
Անշուշտ գալու է և անպայման ամեն ինչ պատմելու է:
Ամեն առավոտ երևի լսում եք ջութակի ձայնը:

 Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տեքստերում մի անգամ տեղադրի՛ր փակագծերի առաջին բանաձևերը, մյուս անգամ՝ երկրորդները: Գտի՛ր ստացված տեքստերի տարբերությունը:

 Անվավոր չմուշկները Լոնդոնում (հայտնագործվեցին, հայտնագործվել են): Առաջին օգտագործողն էլ բելգիացի երաժիշտ Ժոզեֆ Մարլինը (եղավ, եղել է): Նա դրանցով (եկավ, գալիս էր) պարահանդես ու ամբողջ երեկո (սահեց,սահում էր) չմուշկներով ու միաժամանակ ջութակ (նվագեց, նվագում էր):

2. Փակագծերում  տրված ժամանակաձևերից տեքստին համապատասխանող ձևն ընտրի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն: 

ա) Աշխարհի մեծածավալ հին գրքերից մեկը հայերեն «Մշո ճառընտիր» գիրքն է, որ … (պատրաստեցին, պատրաստել են, պատրաստել էին) արջառի ու երինջի կաշվից: Դա յոթանասունհինգ սանտիմետր լայնություն … (ունի, ուներ) և մոտ երեսուներկու կիլոգրամ…(կշռում է, կշռում էր, կշռել է): Հայ գյուղացինրը մեծ գումարով փրկագնեցին ձեռագիրը, երբ սելջուկները դա… (հափշտակել են, հափշտակում էին, հափշտակել էին):

բ) Միայն դինոզավրերն ու մյուս նախապատմական կենդանիները կարող էին տեսնել հայտնի ամենահին երկնաքարի անկումը, որովհետև երեք հարյուր միլիոն տարի առաջ, երբ դա…(ընկավ, ընկել է, ընկնում էր, ընկել էր), միայն  նրանք …( թափառել են, թափառել էին, թափառեցին, թափառում էին) ծառանման պտերների հսկա անտառներում:

Հիշի՛ր

ՊՀ-ը  կազմված է յոթ պարբերություններից և ութ խմբերից:1−3 պարբերությունները կոչվում են փոքր, 4−6՝ մեծ, իսկ 7-ը՝ անավարտ: Պարբերությունները, բացառությամբ առաջինի, սկսվում են ալկալիական մետաղով և վերջանում իներտ գազով:

Ուղղաձիգ շարքերում՝ խմբերում  նման հատկություններով տարրերն են իրար տակ տեղադրված: Խմբերը բաժանվում են երկու ենթախմբերի՝ գլխավոր (A)  և երկրորդական  (B): 

Հարցեր.

  1. Կալիումը (K) փափուկ մետաղ է, որը կարելի է կտրել դանակով:

ա) Ներկայացրո՛ւ մետաղներին բնորոշ մեկ ֆիզիկական հատկություն:

բ) Պարբերական համակարգի ո՞ր խմբին է պատկանում K տարրը:

2.

Ո՞րն է հինգերորդ «ավելորդ» տարրը’ Be, Sr, Zn, Mg, Ca:

3.Լրացրե՛ք հետևյալ աղյուսակը.

II խումբ

Գլխավոր ենթախումբ

1. Be’ բերիլիում

2.

Հիշի՛ր

ՊՀ-ը  կազմված է յոթ պարբերություններից և ութ խմբերից:1−3 պարբերությունները կոչվում են փոքր, 4−6՝ մեծ, իսկ 7-ը՝ անավարտ: Պարբերությունները, բացառությամբ առաջինի, սկսվում են ալկալիական մետաղով և վերջանում իներտ գազով:

Ուղղաձիգ շարքերում՝ խմբերում  նման հատկություններով տարրերն են իրար տակ տեղադրված: Խմբերը բաժանվում են երկու ենթախմբերի՝ գլխավոր (A)  և երկրորդական  (B): 

Հարցեր.

  1. Կալիումը (K) փափուկ մետաղ է, որը կարելի է կտրել դանակով:

ա) Ներկայացրո՛ւ մետաղներին բնորոշ մեկ ֆիզիկական հատկություն:

բ) Պարբերական համակարգի ո՞ր խմբին է պատկանում K տարրը:

2.

Ո՞րն է հինգերորդ «ավելորդ» տարրը’ Be, Sr, Zn, Mg, Ca:

3.Լրացրե՛ք հետևյալ աղյուսակը.

II խումբ

Գլխավոր ենթախումբ

1. Be’ բերիլիում

2.Mg

3.Ca

4.Sr

5.Ba

6.Ra

Երկրորդական ենթախումբ

1. Zn’ ցինկ

2.Cd

3.Hg

4•Cn

Հաշվե՛ք, նյութի՝ C3H8 հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը և նյութերի բաղադրության մեջ առկա տարրերի զանգվածային բաժինները:

.We wasted a lot of gasoline because my aunt kept the engine on!

The plants freezed to death because you forgot to bring them inside.

The sold in record time! the two hours after being put on the market.

Miss Fani forgeted her keys inside her car again.

Avril and Natalia danced all night long.

We watched Wanda Vision last night.

The principal buyed 14 new televisions for the school.

She stopped whining as soon as she got what she wanted.

Melchor runned really fast, but he could not catch the bus.

The doctor explained to us hot take care of our sick grandma.

The player got hurt really badly;he bleeded a lot.

My clothes shrinked in dryer.

Fede bringed some brownies for the picnic.

I memorized the lyrics to the song imagine by John Lennon.

The group of friend attended a concert together.

Dad forbided us to go out without permission.

Carlos and Luis Uriel meeted at a very young age.

The lesson was modifyed because we had a lot of assignments.

I don have my old XBOX anymore, i gived it away lat Christmas.

Andrea an Gaby fighted over a TikTok trend yesterday.

03.04.2024, չորեքշաբթի

Ընտրել վերնագրերից մեկը և գրել շարադրություն՝

  • Նամակ
  • Ի՞նչ  են խոսում թռչունները
  • Ո՞ր բառերն են բոլորից շատ ուրախացնում ինձ
  • Ի՞նչ համ ու հոտ ունեն բառերը
  • Խոսակցություն անատառում
  • Իմ պապիկի պատմածը
  • Երբ նորից սկսվի
  • Այլ, գրե՛ք ձեր առաջարկած վերնագրով։ 

 Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Պատմությունը դարձրո՛ւ ներկա ժամանակով:

Մեր կապիկը մի աֆրիկացուց էինք ձեռք բերել, որը վառ անհատականությամբ ու յուրահատուկ հումորով օժտված մի էակ էր: Ամեն օր նրան դուրս էինք տանում ու կապում ծառին: Առաջին երկու օրը խելոք նստում էր տան մուտքի մոտ, ու նրա կողքով չընդհատվող հոանքով անցնում էին որսորդները, մեզ սննդամթերք բերող պառավ կանայք, խումբ-խումբ վազում էին խխունջներ ու միջատներ բերող փոքրիկ տղաներ: Մենք ենթադրում էինք, որ այդ անդադար շարժումը կզվարճացնի ու կհետաքրքրի կապիկին: Այդպես էլ եղավ: Նա շատ շուտ գլխի ընկավ, որ պարանի երկարությունն իրեն թույլ է տալիս թաքնվել բակի դռնակի մոտ, և օգտվեց դրանից: Հենց որ ոչինչ չկասկածող մի աֆրիկացի բակ էր մտնում, կապիկն իսկույն դուրս էր ցատկում դարանից ու բռնում խեղճի ոտքը: Հետն էլ այնքան սոսկալի ճղճղոց էր գցում, որին նույնիսկ ամենապինդ նյարդերն ունեցող մարդը չէր դիմանում:

2. . Փակագծերում  տրված ժամանակաձևերից տեքստին համապատասխանող ձևն ընտրի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Բարձր կրունկներով կոշիկներն առաջին անգամ երևացել են ուշ միջնադարյան Փարիզում: Բայց կինն իր կրունկներն ինչո՞ւ….(պիտի պահի, պիտի պահեր) բարձր ու մարմնի ծանրությունը ոտքի թաթերի վրա…(պիտի դնի, պիտի դներ): Պատճառն այն էր, որ այն ժամանակ Փարիզի փողոցները սալահատակված (չեն,չէին), և մարդիկ մի մայթից մյուսն անցնելու ժամանակ….(խրվում էին, խրվեցին, խրվել են, խրվել էին) ցեխի մեջ: Եվ ահա մի հնարագետ կոշկակար, որն իր համար…;(հնարեց, հնարել է, հնարել էր) բարձր կրունկները, որոշեց մյուսների կոշիկներն էլ այդպես կարել։

Չարենց

Դոփո՛ւմ են, դոփո՛ւմ են, դոփո՛ւմ են ձիերը,
Մթի մեջ դոփում են, խփում են պայտերը,
Պայտերը խփում են, խփում են հողին․-
Անծա՜յր է գիշերը, անհայտ է ուղին:
Գնո՜ւմ են, գնո՜ւմ են, գնո՜ւմ են ձիերը,
Մոտիկ են, հեռու են, դոփում են պայտերը,
Պայտերը դոփում են քունքի՛ս մեջ հիմա․-
Անհա՜յտ է աշխարհը՝ անցում է ու մահ

ԻՄ ԽՈՍՔԵՐԸ ԿԱՐԿԱՉՈՒՄ ԵՆ ԿԱՊՈՒՅՏՈՒՄ


Իմ խոսքերը կարկաչում են կապույտում,
Կարկաչում են ու կանչում են, կապույտում:
Կարոտներ կան, որ անմարմին ու տրտում —
Միայն շշուկ ու հնչյուն են — կապույտում:
Երազներ կան, որ կարոտներ են միայն,
Լո՛ւյս կարոտներ, որ կանչում են կապույտում…




Կյանքը — երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն, —
Կյանքը — կորած աստղերի՜ պես հազարանուն:
Կյանքը — կրակ ճահիճներում՝ կա ու չկա, —
Կյանքը — ճամփորդ, սպասված հյուր, որ պետք է գա:
Կյանքը — երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն, —
Կյանքը — կորած աստղերի՜ պես հազարանուն …



Ապրեցիր դու ըմբոստ մի դարում— և ոչինչ քեզ հար

չթվաց,



Դու տեսար մոտիկն ու հեռուն— և ոչինչ քեզ հար

չթվաց.



Դու տեսար փլուզումն ու զարթնումը, անսասան

հիմերի կործանումը—



Եվ, բացի պայքարից, աշխարհում քեզ ոչինչ հար

չթվաց։



Ելե՜լ են նորից…



Ելե՜լ են նորից…
Լսո՞ւմ ես երգերը հնչեղ…
Շիկնել է աշխարհը հրից։ —
Պատրա՞ստ ես, եթե քեզ կանչեն…

Աշխարհը — զգո՞ւմ ես,
Շեփո՜ր է. զնգում է անուշ…
Շիկնե՜լ է, շիկնե՜լ է հսկումս,
Եվ սիրտս — կրակ է և ուժ։

Զգում եմ՝ սրտիս մեջ
Ծփում է ալիք առ ալիք
Արյունը նրանց, որ ելել սեգ՝
Գնում են դեպ կյանքը գալիք…

Օ, ե՛րգ իմ, թռչո՜ւմ ես.
Գիտեմ, որ — ո՛ւր էլ որ թռչես…
Երգիս մեջ կզգա ջերմ ողջույնս
Ընկերը, կամ քո՛ւյրը հրկեզ…

Օ, ե՛րգ իմ, օ, քո՛ւյր իմ հրկեզ..

1. Դուրս բեր անհասկանալի բառերը և բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։ Չկա

2. Առանձնացրո՛ւ հետաքրքիր արտահայտություններ և նկարագրություններ։

Կյանքը — երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն, —
Կյանքը — կորած աստղերի՜ պես հազարանուն:

3. Առանձնացրո՛ ւ տրվածներից քեզ դուր եկած բանաստեղծությունը, մի քանի նախադասությամբ ներկայացրո՛ւ ասելիքը։

Կյանքը — երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն, —

Կյանքը — կորած աստղերի՜ պես հազարանուն:
Կյանքը — կրակ ճահիճներում՝ կա ու չկա, —
Կյանքը — ճամփորդ, սպասված հյուր, որ պետք է գա:
Կյանքը — երգի, երկնքի՜ պես անհո՜ւն, անհո՜ւն, —
Կյանքը — կորած աստղերի՜ պես հազարանուն …

Բանաստեղծությունը կյանքի մասին էր և նրա մասին, որ ինքը շատ սպասված է, անծայր, շարունակական:


4. Ընտրե՛ք Չարենցից սիրելի բանստեղծություններ։ Բանավոր ներկայացնել դասարանում։

Հարիսոն Բերջերոն

Կարդա՛ ,,Հարիսոն Բերջերոն,, պատմվածքը և գրի՛ր քո կարծիքը պատմվածքի վերաբերյալ, ներկայացրո՛ւ արտահայտված գաղափարը։ Իմ կարծիքով պատմվածքը ուզում էր ասեր, որ բոլորս յուրահատուկ էնք, և կապ չունի դու թուլացված ես կամ խեղճացած։

Մեծ բարի հսկան

Կար մի աղջիկ, որը հավատում էր հսկաններին, որովհետև նրա ընկերը պատմել էր, որ նրանք գիշերը արթնանում են և սկսում մարդկանց ուտում։ Արդեն գիշեր էր և աղջիկը, որոշեց գնալ մահճակալ։ Ինքը փորձում էր քնել, բայց նրան չէր ստացվում, քանի որ լուսնի լույսը գալիս էր անմիջապես իր դեմքին։ Քանի որ չէր կարող քնել, որոշեց գնալ պատուհանի մոտ և տեսավ մի մեծ արարած։ Վախից մտավ վերմակի տակ։ Բայց այդ հսկան իր վիթխարյան ձեռքը մցրեց պատուհանի մեջ և վերձրեց աղջկան անկողնու հետ միասին։ Աղջիկը շատ էր վախեցել և հասկանում էր, որ հիմա վերջ կտա կյանքին, բայց այդ հսկան պարզվեց, որ բարի է և չի ուտում մարդկանց։ Հսկան աղջկան պահում է ձեռքի մեջ և սկսում քայլել դեպի իրենց հսկաների աշխարհ։ Ամենատխուրը այն էր, որ հսկան չի կարող վերադարձնել աղջկան, որովհետև արդեն բոլոր հսկանները նկատել էին, որ ինքը ունի իր հետ մարդուկ։ Հսկաների տնորենը արդեն տեսել էր, որ ինչ-որ բան տարօրինակ է, բայց Մբհ-ն սկսում է մազապուրծ անել որքան կարող է։