Մխիթար Սեբաստացին գրել և թարգմանել է բազմաթիվ կրոնական, գիտական ու մանկավարժական աշխատություններ: Նրա գլխավոր նպատակներից էր հայ ժողովրդի լուսավորությունը, լեզվի կատարելագործումը և պատմության ուսումնասիրությունը: Նրա ջանքերով հրատարակվեցին բազմաթիվ գրքեր, այդ թվում՝ հայերեն դասագրքեր, բառարաններ, կրոնական աշխատություններ, ինչպես նաև եվրոպական դասական գրականության թարգմանություններ:

Նա նաև մեծ ուշադրություն էր դարձնում հայոց լեզվին՝ փորձելով այն բարեփոխել և հարստացնել: Նրա գլխավոր աշխատանքներից է հայերեն առաջին բառարաններից մեկը, որը մեծ դեր ունեցավ լեզվի զարգացման գործում:

Հրաժեշտը արտահայտում է բաժանման հուզական ապրումները, այն ներքին պայքարը, որը տեղի է ունենում այն մարդու հոգում, ով ստիպված է հեռանալ կամ հրաժեշտ տալ մեկին։ Բանաստեղծությունը կարելի է ընկալել ինչպես անձնական սիրային, այնպես էլ ավելի ընդհանրական՝ կյանքի անցողիկության և կորուստների մասին մտորումների համատեքստում։

Տերյանը բազմիցս անդրադարձել է կարոտի թեմային իր պոեզիայում, և այս գործն այն բացառիկներից է, որտեղ հրաժեշտի ցավը և հույսի լույսը միահյուսված են՝ ստեղծելով միաժամանակ և՛ տխուր, և՛ նուրբ ու երազային տրամադրություն։

Ի՞նչ է նշանակում լինել հարուստ:

Բառացիորեն, հարուստ լինելը նշանակում է ունենալ բավարար նյութական միջոցներ՝ ապահովելու սեփական կյանքի բարձր մակարդակը, ինչպես նաև հնարավորություն ունենալու համար այլ մարդկանց կամ հասարակությանը օգնելու կամ ներդրումներ կատարելու համար: Այդպես էլ, հարուստ լինելը կարող է բացատրվել ոչ միայն ֆինանսական տեսանկյունից, այլ նաև՝ ապրումի ու սիրո, մտավոր հարստության, առողջության ու երջանկության տեսանկյունից: Այլ խոսքով, հարուստ լինելը վերաբերում է կյանքի բազմաթիվ ոլորտներում առատությանը, ինչպես նաև այն բանի գիտակցմանը, որ իսկական հարուստությունը ոչ միայն գումարի մեջ է, այլ նաև կյանքի որակի մեջ: Որպես օրինակ, շատ մարդիկ համարվում են հարուստ միայն իրենց ունեցած ֆինանսական միջոցների պատճառով, բայց միևնույն ժամանակ, ուրիշներն էլ կարող են հարուստ լինել նրանց հոգևոր և մտավոր պաշարների շնորհիվ։

Հավատա ինքդ քեզ:

Հավատա ինքդ քեզ: Արտահայտությունը նշանակում է, որ պետք է վստահես քո հնարավորություններին, ուժերին ու որոշումներին։ Դա ինքնավստահության ու ինքնագնահատականի գաղափար է, որ ասում է՝ չպետք է վախենաս դժվարություններից կամ ձախողումներից, այլ պետք է վստահես, որ կարող ես հաղթահարել դրանք։ Երբ մենք հավատում ենք ինքներս մեզ, մենք դառնում ենք ավելի հաստատակամ և ունակ՝ առաջ գնալու, ռիսկերի դիմանալու և համարձակ քայլեր անելու։ Այս մտքը օգնում է չկասկածել սեփական ունակություններին, վստահել սեփական գաղափարներին և ունենալ ուժ, որ լուծես անգամ ամենաբարդ իրավիճակները։

Կոպտություն․ ինչո՞ւ են մարդիկ կոպիտ դառնում:

Մարդիկ կարող են կոպտանալ տարբեր պատճառներով։ Ահա որոշ հիմնական գործոններ, որոնք կարող են բացատրել, թե ինչու են մարդիկ դառնում կոպիտ կամ ագրեսիվ:

1. Սթրես և հոգեբանական լարվածություն: Երբ մարդը զգում է ուժեղ սթրես կամ հոգեբանական խնդիրներ, նա կարող է դառնալ ավելի կոպիտ կամ կատաղած՝ որպես ինքնապաշտպանություն։ Հոգեկան կամ ֆիզիկական լարվածությունը կարող է նրան ստիպել արտահայտել իր անհանգստությունը կոպտությամբ։
2. Վիճակների վատթարացում: Երբ մարդիկ հայտնվում են դժվար իրավիճակներում կամ նրանց կյանքում տեղի են ունենում բացասական փոփոխություններ (բաժանումներ, գործազրկություն, ֆինանսական դժվարություններ), նրանք կարող են դառնալ ավելի փակված ու անհամբեր։
3. Բնույթ կամ մանկության փորձ: Կบาง մարդիկ ի ծնե ավելի շուտ կոպտանում են, իսկ մանկության շրջանում ստացած դաստիարակությունը ու ընտանիքում տարածված հաղորդակցման մոդելները կարող են ազդել մարդու բնույթի վրա։
4. Հոգեբանական խանգարումներ: Որոշ հոգեկան վիճակներ, ինչպիսիք են անհանգստության խանգարումները, դեպրեսիան կամ պառալիզի վիճակները, կարող են առաջացնել մարդու ագրեսիվ կամ կոպիտ վարք։
5. Սոցիալական ազդեցություն: Երբ մարդը ապրում է մի միջավայրում, որտեղ կոպտությունը կամ ագրեսիվությունը ընդունված են, նա կարող է դա ընդունել որպես նորմալ վարք։

Կոպտությունը հաճախ չի լինում միայն մարդու բնույթից կամ նրա ներքին խնդիրներից, այլ նաև արտացոլում է հասարակական և ընտանեկան գործոններ, որոնք ներգրավված են տվյալ մարդու կյանքում։

Նյութական և հոգևոր արժեքներ:

Նյութական և հոգևոր արժեքները միավոր են, որոնք հետապնդում են մարդու կյանքում տարբեր նպատակներ և պահանջներ:

1. Նյութական արժեքներ՝ վերաբերող են այն բոլոր բաներին, որոնք կարելի է զգալ, տեսնել, ուտեստել կամ կոշտորեն զգալ: Դրանք ընդգրկում են նյութական բարիքները՝ գումար, սեփականություն, տները, մեքենաները, սնունդը և այլն: Նյութական արժեքները կարող են լինել այնպիսի գործոններ, որոնք ապահովում են մարդու ֆիզիկական գոյությունը և կենսակերպը:
2. Հոգևոր արժեքներ՝ սա վերաբերում է այն բաներին, որոնք կապված են մարդու հոգեկան և էթիկական կողմերի հետ: Հոգևոր արժեքները ներառում են սիրո, բարության, արդարության, ազատության, հավատքի, ստեղծագործության և այլ գաղափարներ, որոնք ձևավորում են մարդու հոգևոր ու բարոյական հիմքերը: Հոգևոր արժեքները շեշտում են մարդու ներքին զարգացումը, նրա հարաբերությունները շրջապատի և շրջակա աշխարհի հետ:

Մտածման և հասարակական կյանքի տարբեր ասպեկտներերում, այնպիսի հարցեր, ինչպիսիք են ինչքան կարևոր է նյութական կացությունը կամ որքան կարևոր են անձնական և հասարակական բարոյական արժեքները, հաճախ դարձնում են այդ երկու ոլորտների քննարկման կենտրոնը:

Ինչպիսիք են ձեր պատկերացումները կամ ճշգրտումները այս արժեքների միջև հարաբերություններում:

Սիրի՛ր կյանքը։

Սիրել կյանքը։ Նշանակում է ամբողջությամբ ապրելու ցանկություն, ընդունելու կյանքը այնպես, ինչպես այն կա՝ իր բոլոր բարձունքներով ու վարքագծերով։ Դա էմոցիոնալ ակտիվություն, ուրախություն, ընդունում և հարգանք է՝ ոչ միայն կյանքի տարբեր փուլերի հանդեպ, այլ նաև սեփական անձի նկատմամբ։ Սիրել կյանքը նշանակում է մենակ չապրել դժվարությունները, փնտրել լավը՝ նույնիսկ դժվար պահերին, գնահատել մանրուքները, ունենալ հավատի և երազանքի զգացում։

Արդյոք դու այդպիսին ես՝ սիրում ու գնահատում կյանքը, թե կարողանում ես դժվարություններից հետո նոր ուժ հավաքել՝ դեպի առաջ շարժվելով?

Առանձնահատուկ օր։

Առանձնահատուկ օր։ Նշանակում է մի պահ կամ օրը, որն իր հատուկ նշանակությունն ու արժեքը ունի մեր կյանքում։ Այն կարող է լինել մի դրվագ, որը նշանակալի է մեզ համար՝ ծննդյան օր, հանգիստ և ընտանեկան հանդիպում, կարևոր ձեռքբերում, կամ պարզապես մի օր, որը լցված է ուրախությամբ, խաղաղությամբ կամ սիրով։

Առանձնահատուկ օրերը հաճախ հիշվում են որպես այնպիսի պահեր, որոնք մեզ տալիս են երջանկություն, առաջընթաց կամ հատուկ զգացողություններ։ Իսկ դուք կարո՞ղ եք մի օր նշել, որը ձեզ համար իսկապես առանձնահատուկ է եղել:

1)Գծագրերում գտնե՛լ ABC անկյունը․

<ABC=120° աղեղ AC=240

<CBD=30°

<ABC=130°

120°

<ABC=60°

2)Գծագրերում գտնել x աղեղը․

135°

270°

3)Գծագրերում գտնել x անկյունը․

X=39°

X=23°

4)Գտնել անհայտ անկյունները․

53°

Ես ընտրել Արևմտահայերէն-արևմտահայերէն նոր բառաարան, քանի որ դուր եկավ

Արևմտահայերէն-արևմտահայերէն նոր բառաարան, հեղինակ Ռուբեն Սաքապետյան,

Ալոք-դեղցի տեսակ

Ալքոլ-ալկոհոլ

Ախլանք-կոխպեկ

Ախորժիլ-դոր գալ

Գահագցիլ-համատեղ իխղել

Գաղափարել- տպավորել

Ոգիզինել-Սուրփ հոգով զինել

Ոգելից-ոքելից ընպելիք քաշել

Ոգեկան-ոգու վերյաբերալ

Այլ առաջադրանքներ, ստեղծե՛ք՝

Սեբաստացիական բառերի բառարան,

Նպատակն է ստեղծել հատուկ բառարանը՝ ներառելով այն եզակի բառերն ու արտահայտությունները, որոնք օգտագործվում են Սեբաստացի համայնքում կամ կապված են Սեբաստացու ավանդույթների ու պատմության հետ։ Կախված համայնքի առանձնահատկություններից՝ սա կարող է ներառել ինչպես տեղական արտահայտություններ, այնպես էլ պատմական տերմիններ։

Անհատական բառարան․ այն բառերը, որոնք դուք շատ եք օգտագործում,

Սա կկազմվի՝ հաշվի առնելով ձեր ամենօրյա խոսակցություններում օգտագործվող բառերը և արտահայտությունները։ Դուք կարող եք հավաքել այն բառերն ու դարձվածքները, որոնք ամենաշատն եք օգտագործում՝ եթե դրանք հատուկ նշանակություն ունեն կամ փոխում են ձեր խոսելակերպի ոճը։

Տերյանական բառերի բառարան,

Կազմեք բառարան՝ ներառելով այն բառերը, որոնք կապված են Սերգեյ Տերյանի ստեղծագործությունների հետ։ Սա կարող է լինել ինչպես նրա պոեզիայի մեջ հանդիպող եզակի տերմինները, այնպես էլ այն բառերը, որոնք արտահայտում են Տերյանի ժամանակաշրջանը և աշխարհայացքը։

Սոցիալական ցանցերի բառարան,

Նպատակն է հավաքել բոլոր այն բառերն ու արտահայտությունները, որոնք պոպուլարացվել են սոցիալական ցանցերում, օրինակ՝ «լայք», «պոստ», «շեր», «ֆոլոու», «սթորի» և այլն։ Սա կարող է լինել նաև մեմերի կամ ինստագրամյան բառերի ու տենդենցների բացատրություն։

Ճամբարային բառերի բառարան,

Կազմեք բառարանը՝ ներառելով այն հատուկ բառերը, որոնք օգտագործվում են ճամբարներում, երիտասարդական հավաքույթներում կամ էկոլոգիական միջավայրերում։ Հաճախ այնտեղ օգտագործվում են որոշակի տերմիններ ու խոսակցական ձևեր՝ կապված ճամբարային կյանքին, բնությանը, ընկերական կապերին։

Այլ՝ ձեր առաջարկով։

Այստեղ կարող եք ավելացնել այլ բառարաններ՝ կախված անձնական հետաքրքրություններից կամ համայնքային ու մշակութային առանձնահատկություններից։ Օրինակ՝ տեխնոլոգիական բառարան, արվեստի բառարան, ընտանեկան ու ավանդական բառարան և այլն։

Քիմիական ռեակցիաները կարող են կատարվել տարբեր տեսակի, կախված այն բանից, թե ինչպես են փոխվում նյութերի մոլեկուլները։ Ահա քիմիական ռեակցիաների հիմնական տեսականերից մի քանիսը։

1. Սինթեզ (կոնդենսացում) կամ միացում
   Այս տեսակը ներառում է երկու կամ ավելի նյութերի միացում՝ նոր միացություն ձևավորելու համար։
   Նմուշ՝
   A+B→AB
2. Բաժանում
   Այս ռեակցիաներում մեկ միացություն բաժանվում է երկու կամ ավելի պարզ նյութերի։
   Նմուշ՝
   AB→A+B
3. Դրույքափոխություն (օքսիդացում-պայմանապառատություն)
   Երկու նյութեր փոխազդում են, որպեսզի մեկը փոխի իր օքսիդացման աստիճանը, իսկ մյուսը՝ ոչ։
   Նմուշ՝
   2Na+Cl2→2NaCl
4. Փոխազդեցություն (փոխանակում)
   Երկու միացություն փոխում են իրենց բաղադրիչները։
   Նմուշ՝
   AB+CD→AD+CB
5. Փոխգործակցություն օքսիդացման և վերականգնման հետ (Redox ռեակցիաներ)
   Նյութը կորցնում է էլեկտրոններ (օքսիդացում), իսկ մյուսը՝ ստանում։
   Նմուշ՝
   2Fe+3Cl₂→2FeCl₃
6. Ակտիվացում (կատալիզ) Սա ռեակցիաներ են, որոնք ակտիվացվում են արտաքին գործոնների, օրինակ՝ կատալիզատորների կամ թեժացման միջոցով։

Սկզբից տասը-տասներկռւ նախադասություն ավելացրո՛ւ, որ ամբողջական տեքստ դառնա:

Կար մի տղա, ով շատ վաղուց սիրահարվել էր մի համեստ աղջկան, բայց վախում էր անել առաջին քայլերը։ Ամեն անգամ կանգնում էր իր դպրոցի մոտ, որ թեկուզ երկու րոպե, բայց տեսնի այդ աղջկան։ Աղջկա անունը` Մելիզա էր։ Ինքը ուներ աստղերի գույնի նման, երկար, փայլուն մազեր, օվկիանոսի գույնի նման աչքեր, որտեղ տղան գրեթե խորտակվում էր և հիանալի դիմագծեր։ Տղայի միակ երազանքն էր, որ աղջիկը նույնպես սիրահարվի նրան։ Մի օր ինքը որոշեց, որ պետք է մոտենա Մելիզային, որովհետև ուրիշ լուծում չի տեսնում։

—ըըը.. բ..բ..բարև։ Ե.. Ե՜ս Տիգրանն եմ։—Կմկալով փորձեց ներկայանալ տղան։ 

—Ողջույն։ Ես գիտեմ, թե`դու ով ես։ Կարծու՞մ ես չեմ նկատել, ինչպես ես ամեն առավոտ ինձ հետևում։ Միշտ սպասել եմ քո քայլերին, բայց սպասումներս տեղ չէին հասնում։ Ուրախ եմ, որ մոտեցար։—Ասաց աղջիկը և տղան ընկճվելով փորձեց բառեր գտնել, որ պատասխանի։

Մի քիչ հետո նրանք արդեն ընկերական խոսակցության մեջ ընկան։ Գտնվեցին նույն հետաքրքրասիրություններ, օրինակ` նրանցից յուրաքանչյուրը հետաքրքրված էին տիեզերքով։ Նրանք զրուցում էին մինչև երեկո չնկատելով, թե ոնց է մոտենում գիշերը։ Վերջապես աղջիկը տվեց ամենասպասված հարցը.

—Այսքան ժամանակ ինձ մեկ հարց է հետաքրքրել`ինչու՞ ես ինձ հետևում ամեն առավոտ, նայում ինձ վրա, ոնց-որ ես լուսին լինեմ։

—Իրա.. Իրակա.. Իրականում ես քեզ… — չհասցնելով ավարտել նախադասությունը աղջկան զանգ եկավ։

—Կներես, ես պետք է շտապ գնամ, մյուս անգամ կասես—Մելիզան նստեց մեքենան, իսկ տղան ամբողջ ուժով սկսեց վազել նրա հետևից։ Հասավ ճանապարհի կեսին և դադար տվեց հասկանալով, որ այդ աղջկա հետ մյուս անգամ չի հանդիպի։ 

Նորից երկնքում լողում էր լուսինը: Կաթնավուն լույսի մեջ ուրվագծվում էին լեռները:  Քամին շոյում էր տղայի դեմքը, և քաղաքը կանչում էր բյուրավոր լույսերով:

1.Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել հարավ-արևմտյան Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2.Ինչպիսին է Հարավ-արևմտյան Ասիայի աշխարհագրական դիրքը

Հարավարևմտյան Ասիան գտնվում է Միջերկրական, Արաբական, Կարմիր, Սև և Կասպից ծովերի, Ադենի, Օմանի և Պարսից ծոցերի միջև։ Տարածաշրջանն ընդգրկում է Փոքրասիական Արաբական թերակղզինները, Հայկական լեռնաշխարհը, Իրանական բարձրավանդակը։ Պատմաաշխարհագրական առումով Հարավարևմտյան Ասիայի կազմում են նաև Կովկասի պետությունները։ Այս տարածաշրջանում է գտնվում նաև հայերիս բնօրանը՝Հայաստանը։

3.Որոնք են հարավ-արևմտյան Ասիայի տնտեսական զարգացման խոչընդոտներն ու խթանիչները

Հարավարևմտյան Ասիայի երկրների մեծ մասի տնտեսական զարգացումը գլխավորապես հենվում է գյուղատնտեսության հանքային ռեսուրսների օգտագործման վրա։ Այնտեղ տարբեր է նրանց տնտեսավարման ձևերը։ Պարսից ծոցի երկրներում տնտեսությունը մեծապես կախված է նավթի և գազի հանույթից։ Տնտեսության զարգացման ուրույն ուղիները Իրանը և Թուրքիան են։ Հարավարևմտյան Ասիայի բոլոր երկրներում էլ տնտեսության զարգացման գլխավոր ուղին արդյունաբերությունն է։ Նավթաարդյունահանման հետ համեմատած, նավթավերամշակումը թույլ է զարգացած։

4.Ինչով է պայմանավորված հարավ-արևմտյան Ասիայի մի շարք երկրներում տղամարդկանց մեծ թիվը

Բնակչության սեռային կազմում գերակշռում են տղամարդիկ։ Բացառություն են կազմում Հարավային Կովկասի երեք երկրները՝Հայաստանը, Վրաստանը և Ադրբեջանը։ Ոչ միայն տարածաշրջանում, այլ աշխարհում տղամարդկանց գերակշռությունը նկատվում է Քաթարում, Քուվեյթում և ԱՄԷ-ում։

5.Ինչ դեր ունի հարավ-արևմտյան Ասիան ամողջ աշխարհում

Հարավ-արևմտյան Ասիան ամբողջ աշխարհ է արտահանում նավթ, գազ, օգտակար հանածոներ, բուսաբուծական և անասնապահական արտադրանքներ, գործվածքներ և տնային արտադրանքներ։ Հարավ-արևմտյան Ասիան ունի շատ կապեր այլ երկրների միջև։ Հարավ-արևմտյան Ասիան հարուստ է նավթով, գազով, ջրային ավազաններով և իր մեծ դերն է կատարում ամբողջ աշխարհում։

1)Գումարեք կոտորակները․

ա)

8y/8xy =1/x

բ)

3-2x + y/x

գ)

(2x+y/ax)

դ)

a-b-c/ac

2)Կատարե՛ք հանում․

ա)

3x-3y-8/8xy

բ)

-42+2y+1/11a

գ)

-27a+31c-5c/2a

դ)

18-10x-xy/7 – 7y-70-3x/x

3)Կատարե՛ք գործողությունը․

ա)

15x/10y=3x/2y

բ)

4/3

գ)

3/25y²

դ)

6a⁴/5b⁴

ե)

a-b/ab

զ)

a(a+1)/5b

4)Լուծե՛ք խնդիրը․

ա)Ճանապարհի 1/8 մասը անցնելուց հետո ուղևորին մնացել էր անցնելու 455կմ։ Որքա՞ն էր ամբողջ ճանապարհի երկարությունը։

Ամբողջ ճանապարհն ուներ 520 կմ երկարություն։

բ)Ձեռնարկատերը հաշվեց, որ եթե կրկնապատկի աշխատատեղերի թիվը և այնուհետև ավելացնի ևս 16-ը, ապա աշխատողների թիվը կդառնա 200։ Քանի՞ աշխատատեղ կար ձեռնարկությունում։

Ձեռնարկությունում կար 92 աշխատատեղ։

Աշխատանք դասարանում

1.   Առանձնացրո’ւ գոյականները, ածականները, բայերը և գրի՛ր դրանց առանձնահատկությունները։ Մյուս խոսքի մասերն ուղղակի նշել։ 

Ձին լայն մարմնով ճեղքում էր լեռնային օդի սառն ալիքները:

Գոյական=ձին-հասարակ, իրանիշ, թանձրացական, եզակի, ուղղական, «ու» արտաքին հոլովում, որոշյալ։ Մարմնով-հասարակ, իրանիշ, թանձրացական, եզակի, գործիական, «ի» արտաքին հոլովում, անորոշ։ Օդի-հասարակ, իրանիշ, վերացական, եզակի, սեռական հոլոր, «ի» արտաքին հոլովում, անորոշ։ Ալիքները-հասարակ, իրանիշ, թանձրացական, հոգնակի, հայցական հոլով, «ի» արտաքին հոլովում, որոշյալ։

Ածական=լայն-որակական, դրական աստիճան։ Լեռնային-հարաբերական, ածանցավոր։ Սառը-որակական, դրական աստիճան։

Բայ=ճեղքում էր-դիմավոր, անցյալ, անկատար, սահմանական, եզակի, երրորդ, ներգործական։

2. Բայերն ըստ կազմության լինում են պարզ և ածանցավոր: Տրված են բայեր, բաժանի՛ր խմբերի: Թարմացնել, խմել, կռվել, վախեցնել, ներկոտել, խաղացնել, երգել, փախչել:

Պարզ-խմել, կռվել, երգել։
Ածանցավոր — թարմացնել, վախեցնել, ներկոտել, խաղացնել, փախչել։