Կարդում ենք Սահյան

Նեղվում եմ

Նեղվում եմ, խփում են կրծքիս, 
Ես գոհ եմ, իրենք են դժգոհ, 
Ներում եմ, նստում են գլխիս, 
Ես գոհ եմ, իրենք են դժգոհ։
     
Առնում են ու ետ չեն տալիս, 
Ես գոհ եմ, իրենք են դժգոհ։
Մեռնում եմ, երբ ուշ են գալիս, 
Ես զոհ եմ, իրենք են դժգոհ։

1. Մի քանի նախադասությամբ ներկայացրո՛ւ ստեղծագործության ասելիքը։ 

Այս ստեղծագործությունն արտահայտում է մի մարդու ներաշխարհ, ով անընդհատ զոհաբերում է իրեն, հանդուրժում է others-ի անարդար վերաբերմունքը, սակայն մնում է գոհ ու հանդարտ։ Նա ներում է, տալիս է, սպասում է, բայց փոխարենը ստանում է դժգոհություն։ Ասելիքը խորապես սոցիալական և հոգեբանական է՝ այն խոսում է այն մարդկանց մասին, ովքեր ապրում են ուրիշների բեռի ներքո՝ չարժևորվելով։

2. Ի՞նչն է նեղություն պատճառում հեղինակին։ 

Հեղինակին նեղություն է պատճառում այն, որ ինքը միշտ բարությամբ է վերաբերում մարդկանց՝ ներում է, տալիս է, զոհվում է, բայց փոխարենը նրանք դժգոհ են, անարդար են վարվում նրա նկատմամբ։ Նեղություն է պատճառում այդ անշնորհակալ վերաբերմունքը և անհավասար փոխհարաբերությունները։

3. Ի՞նչը կարող է քեզ նեղացնել, անհանգստացնել։

Հեղինակին նեղություն է պատճառում այն, որ ինքը միշտ բարությամբ է վերաբերում մարդկանց՝ ներում է, տալիս է, զոհվում է, բայց փոխարենը նրանք դժգոհ են, անարդար են վարվում նրա նկատմամբ։ Նեղություն է պատճառում այդ անշնորհակալ վերաբերմունքը և անհավասար փոխհարաբերությունները։

Գործնական քերականություն

Կետադրի՛ր նախադասությունները։

Երևաց մի ձի՝ սև աչքերով, բարակ ոտքերով։

Ոտքերին կոշիկներ էին ՝սև և կարմիր, որ մատուցած մեծ ծառայության նշան էին։

Հավաքված բազմությունից երեք հեծյալնե՝ր շքեղ զգեստներով, նրբագեղ նժույգներով, մոտեցան և խոնարհվեցին։

Մողեսները՝ արագաշարժ, փորի մաշկը դեղին, տաքանում էին քարերի վրա։

Արտակի աչքի առաջ պատկերվում էին բանվորների վտիտ դեմքերը՝ մրոտ ու նավթոտ մռայլ ու անտարբեր։

Չէի կարողանում մոռանալ օրիորդի՝ ամոթից շիկնած դեմքը։

Առավոտյան վաղ վեր էր կենում, մաքրում էր իր անշուք խցի՝ քարերով սալարկված հատակը։

Գյուղացիները գտնում են Գևորգի՝ թշնամիների կողմից խոշտանգված մարմինը։

Շահյանին զարմացրեց Եվայի՝ հասարակ չթից կարված, ոչ պարահանդեսային հագուստը։

Սիրելի զորավարի՝ Գևորգ Մարզպետունու անունը, հայտնի էր ամենքին։

Վտակի ափին՝ ուռենու տակ, նստել էր Անուշը։

Սմբատը՝ որպես անտառոտ երկրի զավակ, շատ լավ գիտեր, որ արջը շշմում է հանկարծակի ձայնից։

Ծառերի տակ՝ կանաչների վրա, թափված էին մետաքսազգեստ փշատները։

Մենք՝ փրկվածներս, երկու կյանքով պետք է ապրենք։

Աշխույժ ավանակը

Մի ժամանակ կար մի աշխույժ ավանակ։ Մի պայծառ առավոտ նա տեսավ կապիկի, որը խաղում էր մոտակա շենքի տանիքին։ Նա ցատկում էր, շուռումուռ էր գալիս և բոլորին իր շրջապատում զվարճացնում էր՝ ստիպելով նրանց զարմանքով ծափ տալ։ Ավանակը նայեց այդ զվարճանքին և ինքն իրեն մտածեց. ,,Ի՞նչու ես էլ չփորձեմ,,։

Դրանից հետո ամեն օր ավանակը բարձրանում էր այդ նույն տանիքին։ Ժամանակի ընթացքում նա սկսեց պտտվել իր շուրջը՝ կապիկին նմանվելով։ Բայց ի տարբերություն ճարպիկ կապիկի՝ ավանակը ծանր և անտաղանդ էր։ Երբ նա ցնծում էր, տանիքի թիթեղները սկսեցին ճեղքվել և կոտրվել նրա քաշի տակ։

Աղմկոտ ձայնը լսելով՝ կառույցի սեփականատերը շտապեց դուրս՝ տեսնելու, թե ինչ է կատարվում։ Ի դժբախտություն, նա իր տանիքին գտավ ավանակին՝ անտաղանդ աղմկելուց և վնաս պատճառելուց։ Ժամանակ չկորցնելով՝ նա շտապեց վերև՝ դեպի տանիք։

Տեսնելով ավանակին՝ սեփականատերը արագ վերցրեց հաստ փայտե գավազանը։ Նա հրեց ավանակին և գցեց տանիքից ներքև՝ միևնույն ժամանակ նրան լավ շունչ տալով։ Ավանակը ցնցված էր և ցավում էր, բայց ավելի շատ շփոթված էր։

,,Բայց ես տեսա, որ կապիկը նույն բանն է անում,, — ասաց ավանակը, — ,,Եվ բոլորը, ներառյալ քեզ, զվարճացան և կարծես հաճույք ստացան դրանից։ Ի՞նչ տարբերություն կա, երբ ես եմ դա անում,,։

Այսպիսով, ավանակը հասկացավ, որ ոչ բոլոր գործողություններն են հարմար բոլորի համար, և այն ինչ լավ է ստացվում մեկի մոտ, կարող է լավ չստացվել մյուսի մոտ։

Թարգմանությունը կատարվեց

Կարդում ենք Սահյան

Փնտրում ես դու ինչ-որ հանցանք,
Հեգնում ես ինձ ու չես ներում,
Բայց կա ինչ-որ մի կարեկցանք
Քո հեգնական ժպիտներում:

Հեգնում ես ինձ ու նախատում,
Բորբոքում ես կռիվ ու վեճ,
Բայց կա ինչ-որ մի քաղցրություն
Քո դառնագին խոսքերի մեջ:

Ա՜խ, հոնքերդ ես հաճախ կիտում,
Նայում ես ինձ այնպես մռայլ,
Բայց կա ինչ-որ քնքշություն
Քո անողոք դեմքի վրա:

Հաճախ այնպես խայթում ես դու,
Սրտիս այնպես վիշտ ես բերում,
Բայց կա ինչ-որ մտերմություն
Քո այդ օտար հայացքներում:

Մերթ փարվում ես ինձ հովի պես,
Մերթ հողմի պես ինձ չարչարում,
Ա՜խ, երբ այդպես շոյել գիտես,
Էլ ինչո՞ւ ես ցավ պատճառում:

1. Մգեցված բառերը բացատրի՛ր։ 

Հանցանք – օրենքի կամ բարոյական նորմերի խախտում, արարք, որը համարվում է դատապարտելի։

Հեգնում – ծաղրել, ծաղրական ձևով խոսել կամ վերաբերվել ինչ-որ մեկին։

Նախատում – կշտամբել, մեղադրել, նկատողություն անել։

Բորբոքում – այստեղ նշանակում է վիճաբանություն կամ վեճ սրացնել, դրդել կոնֆլիկտի։

Քաղցրություն – բարություն, մեղմություն, սիրալիրություն։

Դառնագին – ցավալի, տխուր, դաժան։

Քնքշություն – նրբություն, սիրալիրություն, հոգատար վերաբերմունք։

Անողոք – դաժան, անգութ, առանց գթասրտության։

Խայթում – այստեղ՝ վիրավորել, սուր խոսք ասել։

Մտերմություն – սերտ, ջերմ հարաբերություն, հոգևոր կապ։

Օտար – անծանոթ, հեռու, չմտերիմ։

Փարվում – մոտենալ սիրալիրությամբ, գուրգուրանքով շոյել։

Չարչարում – տանջել, ցավ պատճառել, հոգեպես կամ ֆիզիկապես տառապանք պատճառել։

Շոյել – մեղմորեն, սիրով դիպչել, սիրալիրությամբ վերաբերվել։

Ցավ – տհաճ զգացում, տառապանք, հոգեկան կամ ֆիզիկական տհաճ վիճակ։

2. Ներկայացրո՛ւ տրամադրության, զգացումների փոփոխությունները։ 

Սկզբում՝ վիրավորվածություն և ցավ
Բանաստեղծի խոսքը սկսվում է մեղադրանքով. դիմացինը փնտրում է նրա «հանցանքը», «հեգնում» է, «չի ներում»։ Այս ամենը արտահայտում է վիրավորվածություն, թախիծ, և որոշ չափով՝ անարդարության զգացում։

Այնուհետև՝ անսպասելի մեղմություն
Չնայած այդ սառնությանը՝ բանաստեղծը նկատում է դիմացինի «հեգնական ժպիտներում» մի «կարեկցանք», ինչը հակասական, բայց մեղմացնող երանգ է հաղորդում։

Հաջորդում է՝ զայրույթ ու վիշտ, որին միանում է քաղցրություն
Նա խոսում է «նախատումի», «կռվի ու վեճի» մասին՝ վերականգնելով լարված տրամադրությունը, բայց այս անգամ էլ՝ նկատում է «քաղցրություն» խոսքերի մեջ։ Այս հակադրությունն ընդգծում է զգացմունքների խառնաշփոթը։

Խիստ արտահայտությունների հակակշիռը՝ քնքշությամբ
Չնայած դեմքը «անողոք» է, հոնքերը՝ «կիտած», հայացքը՝ «օտար», դրանց մեջ բանաստեղծը գտնում է «քնքշություն» և «մտերմություն»։ Սա բացահայտում է բանաստեղծի ներքին հակասությունները՝ մեկ կողմում վիրավորանք, մյուսում՝ սեր ու կապվածություն։

Եզրափակիչ հատվածում՝ հարցադրումով արտահայտված ցավ ու կարոտ
Վերջում՝ «փարվում ես ինձ հովի պես», բայց միաժամանակ «հողմի պես չարչարում», և նա ցավով հարց է հնչեցնում՝ եթե կարող ես շոյել այդպես քնքուշ, «էլ ինչո՞ւ ես ցավ պատճառում»։ Այստեղ զգացմունքները հասնում են իրենց գագաթնակետին՝ սիրո, ցավի, սպասման և թախիծի միահյուսմամբ։

Կարդում ենք Սահյան

Նեղվում եմ

Նեղվում եմ, խփում են կրծքիս, 
Ես գոհ եմ, իրենք են դժգոհ, 
Ներում եմ, նստում են գլխիս, 
Ես գոհ եմ, իրենք են դժգոհ։
     
Առնում են ու ետ չեն տալիս, 
Ես գոհ եմ, իրենք են դժգոհ։
Մեռնում եմ, երբ ուշ են գալիս, 
Ես զոհ եմ, իրենք են դժգոհ։

1. Մի քանի նախադասությամբ ներկայացրո՛ւ ստեղծագործության ասելիքը։ 

Ստեղծագործությունը բացահայտում է անհատի ներաշխարհը՝ իր լռակյաց տառապանքով ու համբերատարությամբ։ Բանաստեղծը ցույց է տալիս, թե ինչպես է մարդը դիմանում անարդարություններին, ներողամտություն է ցուցաբերում, բայց փոխարենը ոչ միայն երախտագիտություն չի ստանում, այլև դժգոհություն։ Ասելիքն այն է, որ երբեմն նույնիսկ ամենաազնիվ և համբերատար մարդիկ չեն գնահատվում ու մնում են չհասկացված։

2. Ի՞նչն է նեղություն պատճառում հեղինակին։ 

Հեղինակին նեղություն է պատճառում մարդկանց անշնորհակալ և անարդար վերաբերմունքը։ Նա դիմանում է հարվածների, ներում է, զոհվում է, բայց միշտ արժանանում է դժգոհության։ Նեղությունը գալիս է այն զգացումից, որ իր բարի վերաբերմունքը և ինքնազոհաբերությունը չեն գնահատվում։

3. Ի՞նչը կարող է քեզ նեղացնել, անհանգստացնել։

Ինձ կարող է նեղացնել, երբ մարդիկ անկեղծությունը չեն գնահատում կամ երբ անարդար վերաբերմունք են ցուցաբերում՝ առանց փորձելու հասկանալ մյուսին։ Նաև կարող է անհանգստացնել, երբ մենակությունն է չափից շատ լինում կամ երբ տեսնում եմ, որ լավ մարդիկ արժանի վերաբերմունքի չեն արժանանում։ Իսկ քեզ՞ ինչը կարող է նեղացնել։

Կգամ

Եթե մինչև անգամ

Լսած լինես, թե ես այս աշխարհում չկամ,

Միևնույն է, կգամ, ինչ էլ լինի, կգամ,

Ուր էլ լինեմ, կգամ:

Եթե մինչև անգամ ես կուրացած լինեմ,

Եթե մինչև անգամ լույսդ մարած լինի,

Վերջին հույսդ քամին առած-տարած լինի,

Առանց լույսի կգամ, ես այս անգամ կգամ

Մենության մեջ լացող երգիդ վրա:

Եթե մինչև անգամ

Քո հավատի հանդեպ դու մեղք արած լինես

Եվ համարած լինես, որ աշխարհում չկամ,

Եթե մինչև անգամ հողս մաղած լինես,

Եթե մինչև անգամ մտքով թաղած լինես,

Եթե մինչև անգամ ինձ վտարած լինես,

Վերհուշերիդ վերջին խոնավ քարանձավից,

Միևնույն է, կգամ, ինչ էլ լինի, կգամ,

Եվ կճչաս հանկարծ տարօրինակ ցավից…

Կգամ, գլուխ-գլխի ու ձեռք-ձեռքի կտանք,

Լաց կլինենք մեռած մեղքիդ վրա:

Եթե մինչև անգամ հազար սարի ետև

Հազար կապով կապված, խաչով խաչված լինեմ,

Տքնած-տանջված լինեմ, միևնույն է, կգամ,

Ինչ էլ լինի, կգամ, չկանչես էլ, կգամ,

Եվ կբերեմ ես քեզ ուրախություն մի մեծ

Անակնկալ դարձիս իրողությամբ—

Քո տան ու քո հոգու տարողությամբ,

Երազներիդ, կյանքիդ տևողությամբ:

Կգամ և կդառնամ գտած բախտի ժպիտ

Եվ հավատի ժպիտ` տառապանքից մաշված,

Արտասուքից խաշված դեմքիդ վրա:

Եթե մինչև անգամ մեջքս ծալված լինի,

Եթե մինչև անգամ ոտքս վառված լինի,

Եվ ճակատիս հազար հողմի հարված լինի,

Միևնույն է, կգամ, ուր էլ լինեմ, կգամ

Գետնի տակից կգամ,

Մի հեռավոր, անհայտ մոլորակից կգամ,

Կգամ ու թափ կտամ

Հարդագողի փոշին շեմքիդ վրա:

1. Ի՞նչ է ուզում ասել հեղինակը։

Հեղինակը ուզում էր փոխանցել ինչ-որ մեկին (հավանաբար իր սիրելիին), որ ինչ էլ լինի իր հետ, ուր էլ լինի նա, երբեք չի լքի նրան։ Այս բանաստեղծությունը փոխանցում է սեր և նվիրվածություն։

2. Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը և բացատրի՛ր։

Հարդագող-այս դեպքում հարդագողի ճանապարհ ինը նշանակում է աստղերի կուտակում, որը երկնակամարում երևում է գոտու լուսավոր գոտու ձևով այլ կերպ ասած` ծիրկաթին

3. Առանձնացրո՛ւ քեզ դուր եկած տողերը։

Տքնած-տանջված լինեմ, միևնույն է, կգամ,

Ինչ էլ լինի, կգամ, չկանչես էլ, կգամ,

Եվ կբերեմ ես քեզ ուրախություն մի մեծ

Անակնկալ դարձիս իրողությամբ—

Քո տան ու քո հոգու տարողությամբ,

Երազներիդ, կյանքիդ տևողությամբ:

Եթե մինչև անգամ մեջքս ծալված լինի,

Եթե մինչև անգամ ոտքս վառված լինի,

Եվ ճակատիս հազար հողմի հարված լինի,

Միևնույն է, կգամ, ուր էլ լինեմ, կգամ:

Վիտամիններ

1․Ի՞նչ նշանակություն ունեն վիտամինները

Վիտամինները ունեն մեծ նշանակություն մեր օրգանիզմի նյութափոխանակության համար: Վիտամինների պակասը կարող է հանգեցել տարբեր թերվիտամինոզների:

2․Ո՞ր սննդամթերքն է ավելի շատ պարունակում վիտամին A, B, C, D

A-Կարագ, ձկան յուղ, գազար, ծիրան և այլն

B-հաց, ձավարեղեն, կաթ, ձու և այլն

C-մասուր, կանաչ սոխ, ցիտրուսներ, կամաբ, սխտոր և այլն

D-ձկների լյարդի ճարպ, ոչ մեծ քանակությամբ դեղնուցում, կարագում և ձկան յուղում: Նաև այն փոխանցվում է մեր օրգանիզմ արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների օգնությամբ:

3․ինչպիսի՞ն պետք է լինի սննդի ընդունման ռեժիմն օրվա ընթացքում։

Մարդ պետք է ընդունի այնքան սնունդ որքան սպառում է, որպեսզի էներգիան չպակասի: Ֆիզիկական աշխատանքով չզբաղվող մարդիկ պիտի սնվեն սպիտակուց-109գ, ճարպեր-106գ, ածխաջրեր-433գ: Չափավոր դիզիկական աշխատանքով բաղվող մարդը պետք է ուտի 122գ սպիտակուցով, իսկ ճարպերի և ածխաջրերի թիվը նույնն է: Մեծ ֆիզիկական աշխատանքով զբաղվող մարդը պետք է սնվի մեծ քանակությամբ սպիտակուցներով և ածխաջրերով:

Հատկացուցիչ

Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր հատկացուցիչներով:

Պահակի աչքն ամբողջ օրը ճանապարհին էր:
Միշտ հիշում է տատիկի խոսքը:
Վտակի ջուրը բարձրացել էր ձնհալից:
Ծառի արմատները շատ խորն էին թափանցել:
Քաղաքի փողոցները լայն էին և ուղիղ:

2. Ընդգծված բառերին ավելացրո՛ւ հատկացուցիչ լրացումներ, որոնք ցույց տան, թե դրանք (հատկացյալները) ո՛ւմ, կամ ինչի՛ն են պատկանում կամ վերաբերում:

Ծովի ձկները արևի լույսի պատճառով շատ խորն էին իջել:
Սիրով կարդում էր Տրյանի բանաստեղծությունները:
Գրնան երեկոն շատ խաղաղ էր:
Տնտեսական խանութն արդեն երկար ժամանակ փակ էր:
Թագավորի հրամանները շատ արագ էին կատարվում:

3. Նախադասություններն ընդարձակի´ր` ընդգծված հատկացուցիչի և հատկացյալի միջև ավելացնելով փակագծում տրված բառակապակցությունը: Կետադրությանն ուշադարությո´ւն դարձրու:

Օրինակ`

Արեգակի խավարումը  սարսափ առաջացրեց մարդկանց մեջ: (ընդամենը մի քանի րոպե տևող) – Արեգակի` ընդամենը մի քանի րոպե տևող խավարումը սարսափ առաջացրեց մարդկանց մեջ:

Նոբելի՝ պայթուցիկ նյութեր արտադրողգործարանները ցրված էին Եվրոպայով մեկ: (պայթուցիկ նյութեր արտադրող)
Նոբելի՝ մարդության խաղաղասիրությունն ու զարգացումը խթանող կտակը կարծես թե հակասում էր նրա ապրած կյանքին: (մարդության խաղաղասիրությունն ու զարգացումը խթանող)
Վիկտոր Համբարձումյանը դարձավ աստղաֆիզիկայի՝ իր իսկ նախաձեռնմամբ ստեղծված ամբիոնի առաջին վարիչը: (իր իսկ նախաձեռնությամբ ստեղծված)
Նա նկատեց, որ փայտանյութի՝ թղթի ու արհեստական մետաքսի վերածվողբաղադրությունը ինչ-որ բանով խաղողի շաքարն է հիշեցնում (թղթի ու արհեստական մետաքսի վերածվող):
Քիմիկոսներն էին ելք փնտրում այդ երկրների՝ գյուղատնտեսական մթերքներ կարիք ունեցողբնակչությանն օգնելու: (գյուղատնտեսական մթերքների կարիք ունեցող)

Вопросы к тексту

Кем была Персефона?

Как Аид похитил Персефону?

Как страдала Деметра?

Что происходило когда Деметра страдала?

Почему остальные боги умоляли остаться её?

Какое решение принял Зевс после возвращения Персефоны?

Что случилось после воссоединения Деметры с дочерью?

Как миф объясняет смену времён года?

ՋԵՐՄԱՅԻՆ ԵՐԵՎՈՒՅԹՆԵՐ ՋԵՐՄԱՀԱՂՈՐԴՈՒՄ ԵՎ ԱՇԽԱՏԱՆՔ

2. ՋԵՐՄԱՀԱՂՈՐԴՄԱՆ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ
Տարբերակ 1

I. Ջերմահաղորդման ո՞ր ձևի վրա է հիմնված բնակարանների ջրային
ջեռուցման համակարգի աշխատանքը . Այն հիմնված է կոնվեկցիայի վրա:
Պատ.՝2

II. (1) Երկփեղկ պատուհանները լավ են պաշտպանում ցրտից, որովհետև
փեղկերի միջև գտնվող օդը օժտված է վատ ջերմահաղորդականությամբ։
Պատ.՝2

III. (2) Ո՞ր նյութերն ունեն ամենամեծ ջերմահաղորդականությունը
Արծաթ, թուջ
Պատ.՝3,4

IV. (2) ամենափոքր ջերմահաղորդականությունը
Թուղթ, ծղոտ
Պատ.՝1,2

V.(1) Ի՞նչ գույնով են ներկում ինքնաթիռների, Երկրի արհեստական
արբանյակների, օդապարիկների արտաքին մակերևույթները, որպեսզի խուսափեն նրանց գերտաքացումից.
Պատասխանն է բաց արծաթագույն, քանի որ մուգ գույները կլանում են ջերմությունը:
Պատ.՝1

Advertisement

null

VI.(1) Փայտի կտորին մեխված են երկու միատեսակ մետաղյա սպիտակ թիթեղներ։
Նրանցից մեկի ներքին մակերևույթը պատված է մրով, իսկ մյուսինը թողած է փայլուն։ Թիթեղների արտաքին մակերևույթներին մոմով կպցված են լուցկիներ։
Թիթեղների միջև տեղավորում են մետաղյա շիկացած գունդ (նկ. 5):
Լուցկիները միաժամանա՞կ կպոկվեն թիթեղներից.
Մրոտված մակերևույթով թիթեղից լուցկին ավելի շուտ կպոկվի, քանի որ մուգ գույները ջերմակլանիչ են:


Պատ.՝2

VII.(1) Կփոխվի՞ արդյոք մարմնի ջերմաստիճանը, եթե նա ճառագայթմամբ
ավելի շատ էներգիա է կլանում, քան արձակում . Այն կտաքանա:
Պատ.՝1

VIII.(2) Ի՞նչ ուղղութամբ կտեղափոխվի օղը ամառային տաք օրվա ընթացքում (նկ. 6).
ԱԲԳԴ հերթականությամբ:
Պատ.՝1

Տարբերակ 2

(1) Ջերմահաղորդման ո՞ր ձևով է տաքանում գազօջախին դրված կաթսայում գտնվող ջուրը.
Այն կատարվում է կոնվեկցիայով:
Պատ.՝2

1. (1) Որպեսզի պտղատու ծառերը չցրտահարվեն, ձմռանը նրանց բները
ծածկում են թեփով։ Թեփը օժտված է վատ ջերահաղորղականությամբ։
Պատ.՝2

III. (2) Ո՞ր նյութերն են օժտված լավ ջերմահաղորդականությամբ
Ալյումին և կապար
Պատ.՝3,4

1. (2) Ո՞ր նյութերն են վատ ջերմահաղորդականությամբ
Օդ և բուրդ
Պատ.՝1,2

V .(1) Թվարկվածներից որո՞ւմ մեջ է ջերմահաղորդումը կատարվում հիմնականում ջերմահաղորդականությամբ.
1.օդ 2. աղյուս 3. ջուր
Պատ.՝2

VI.(2) Փորձանոթներից մեկը պատված է մրով, մյուսը սպիտակեցված է կրով (նկ.7)։
Նրանց մեջ լցված է միատեսակ ջերմաստիճան ունեցող տաք ջուր։
Փորձանոթներից որի՞ ջուրը ավելի արագ կսառչի.
Մրոտված անոթում, քանի որ այն ավելի արագ կարձակի ջերմությունը:
Պատ.՝2

Advertisement

null

VII.(1) Կարելի՞ է կանխագուշակել, թե ի՞նչ ուղղությամբ կփչի քամին ծովափում,
Երբ սկսվեն աշնանային ցուրտ եղանակները.
Կարելի է, այն կփչի ցամաքից դեպի ծով:
Պատ.՝3

VIII.(2) Սենյակում օդը տաքանում է ջրային ջեռուցման մարտկոցի միջոցով (նկ.8)։
Սենյակում ի՞նչ ուղղությամբ է տեղաշարժվում օղը.
ԱԲԳԴ, քանի որ ջեռուցման մարտկոցը տաքությունը տանում է դեպի բ կողմ:
Պատ.՝1

Տարբերակ 3

(1) Ջերմահաղորդման ո՞ր տեսակի շնորհիվ ենք տաքանում խարույկի մոտ.
Ճառագայթման
Պատ.՝3

1. (1) Նույն ջերմաստիճանն ունեցող առարկաները շոշափելիս
մետաղական առարկաները ավելի սառն են թվում, քան մյուսները։
Դա բացատրվում է նրանով, որ մետաղները օժտված են լավ ջերմահաղորդականությամբ։
Պատ.՝1

III. (1) Ո՞ր նյութերն են օժտված լավ ջերմահաղորդականությամբ
Ալյուրը և երկաթը
Պատ.՝2,3

^.(2) Ո՞ր նյութերն են վատ ջերահաղորղականությամբ
Ջուրը
Պատ.՝1

V(1) Կարելի՞ է կանխագուշակել, թե ծովափում ամռան շոգ օրվա ընթացքում ի՞նչ ուղղությամբ կփչի քամին.
Կարելի է, ծովից դեպի ցամաք
Պատ.՝2

1. (1) Անօդ տարածության մեջ իրարից հեռացված մարմինների միջև ջերմահաղորդման ո՞ր տեսակն է հնարավոր.
Ճառագայթման
Պատ.՝3

VII. (1) Կփոխվի՞ արդյոք մարմնի ջերմաստիճանը, եթե նա ճառագայթմամբ ավելի շատ էներգիա է անջատում, քան կլանում .
Այն կսառչի:
Պատ.՝2

VIII.(1) Անոթում եղած ջուրը տաքանում է սպիրտայրոցի օգնությամբ (նկ.9)։
Ո՞ր ուղղությամբ նա կտեղափոխվի.
ԱԲԳԴ ուղղությամբ
Պատ.՝1

Տարբերակ 4

I (1) Ջերմահաղորդման ո՞ր տեսակի շնորհիվ են տաքանում մթնոլորտի ներքևի շերտերը.
Կոնվեկցիայի:
Պատ.՝2

II (1) Որպեսզի արդուկի բռնակը չտաքանա, այն պատրաստվում է պլաստմասսայից։
Պլաստմասսան օժտված է վատ ջերմահաղորդականությամբ։
Պատ.՝2

III. (2) Ո՞ր նյութերն են օժտված լավ ջերմահաղորդականությամբ
Պողպատը և պղինձ
Պատ.՝1 և 3

IV (2) Ո՞ր նյութերն են վատ ջերմահաղորդականությամբ
Խցանը և օդը
Պատ.՝2 և 4

V 2) Թվարկվածներից որո՞ւմ կոնվեկցիայի միջոցով կարող է իրականանալ ջերմահաղորդումը.
Ջրում, 2. ավազում, 3. օդում
Պատ.՝1 և 3

VI.(2) Ձյան վրա դրված են սպիտակ, սև և կանաչ մահուդի երեք կտորներ։
Որոշ ժամանակ անց նրանց տակի ձյունը հալվում է (նկ.10)։
Նկարի վրա ո՞ր համարով է նշված սպիտակ, սև և կանաչ մահուդը.
սպիտակը – 1, սևը – 2, կանաչը – 3
Ավելի բաց գույները ավելի քիչ են ջերմություն կլանում:
Պատ.՝1

Advertisement

null

VII.(1) Ո՞ր թեյնիկում ջուրը ավելի արագ կսառչի՝ մաքուր սպիտակում, թե մրոտվածում.
Մրոտվածում:
Պատ.՝2

VIII.(2) Ամառային շոգ օրվա ընթացքում մթնոլորտում օդը ո՞ր ուղղությամբ կտեղափոխվի (նկ. 11).
ԱԴԳԲ ուղղությամբ: