ՀԱՐՑԵՐ, ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԽՆԴԻՐՆԵՐ

  • Ինչո՞ւ է հայտնի բարդ նյութերի թիվը գերազանցում պարզ նյութերի թիվը:

Քանի որ պարզ նյութերն են այն նյութերը որոնք բաղկացած են միանման ատոմներից, իսկ ատոմները ինչպես հայտնի է  որ 118-ն են(դեռևս)

  • Բերե՛ք գազային, հեղուկ և պինդ նյութերի օրինակներ:

Գազային՝ջրածին, հեղուկ՝ջուր, պինդ՝երկաթ

  • Ո՞րն է նյութի քանակի չափման միավորը, և ի՞նչ է այն արտահայտում:

Դա մոլ-ն է և այն ցույց է տալիս թե քանի ավոգադրոյի թվին հավասար մասնիկ կա մեկ ատոմի մեջ

  • Ածխածնի 3,01 *1023 թվով ատոմների նյութաքանակը (մոլ) հավասար է.
  • 0,2
  • 0,5
    3.2
    4.5
  • Որոշե՛ք հետևյալ նյութաքանակներով գազային քլորի մոլեկուլների թիվը՝ ա) 0,1 մոլ, բ) 0,5 մոլ, գ) 1 մոլ, դ) 3 մոլ:

N=0.1*6.02*10 23=0,602*10 23

N=0.5*6.02*10 23=3.01*10 23

N=1*6.02*10 23=6.02*10 23

N=3*6.02*10 23=18.06*10 23

  • Որքան է լիթիում տարրի զանգվածային բաժինը (%) Li2SO3 բանաձևային միավորով նյութում:

Mr(Li2SO3)=2 Ar(Li)+Ar(S)+3 Ar(O)=14+32+48=94

w(Li)=7*2/94*100=14.89

  • Ո՞ր նյութի մոլեկուլում է թթվածնի մոլային բաժինն առավել մեծ
    1) CO2
    2) SO2
    3) SO3
    4) SiO2
  • Արդյոք նո՞ւյն, թե՞ տարբեր նյութաքանակներ են հետևյալ զանգվածներով զույգ նյութերում.
    w) 98 q H3PO4 4 17 q NH3, p) 49 q H3PO4 l 49 q H2SO4:
  • Որքան է 0,2 մոլ կալիումի հիդրօքսիդի զանգվածը (գ):

Mr(KOH)=39+1+16=56

m=0.2*56=11.2

Երկրաբանական կառուցվածքը Օգտակար հանածոները

Պատասխանել հարցերին

1.Ի՞նչ գործոնների ազդեցությամբ է ձևավորվել մեր հանրապետության ներկայիս մակերևույթը։

Ամենասկզբում այն եղել է ծովի հատակ որից հետո ծովի հատակը բարձրացել է վերածվել ցամաքի, որից հետո նորից ծածկվել է ծովով ապա դարձել ցամաք: Այդ գործողությունները ուղեկցվել են հրաբխով: Նաև այդ գործողությունների ընթացքում երկրակեղևի վրա առաջացել են լեռնային համակարգեր:

2. Ինչո՞վ է բացատրվում մեր տարածքի օգտակար հանածոների բազմազանությունը։

Երկրաբանական պայմանները և ռելիեֆը շատ բազմազան են, այդ պատճառով մենք ունենք տարբեր օգտակար հանածոներ:

3.Նշել մետաղային և ոչ մետաղային օգտակար հանքատեսակների օրինակներ։

Մետաղներից շատ են գունավոր մետաղները՝պղինձ,կապար, ալյումին, ցինկ և այլն: Ոչ մետաղներից շատ են տուֆը,բազալտը, մարմարը, տարբեր կավերը և այլն:

4.Նշել օգտակար հանածոների նշանավոր հանքավայրեր։

Պղնձի խոշոր հանքավայրերն են Ալավերդին և Կապանը, հայտնի են Ագարակի և Քաջարանի հանքավայրերը:  Երկաթի աղբյուր են Աբովյանի, Հրազդանի և Սվարանցի հանքերը: Տուֆինը Արագածի լանջերը, Շիրակը, Մերձերևանյան շրջանները:

Բարին և չարը հայկական հեքիաթներում

Հեքիաթները ցույց են տալիս, թե ինչպես է ժողովուրդը ընկալել աշխարհը։ Դրանք ոչ միայն ուշագրավ պատմություններ են, այլ նաև ուսուցանող: Դրանք ցույց են տալիս թե ինչպես են ընկալվում մարդկանց արարքները:

Աշխարհի և նաև հայկական հեքիաթների մեծամասնության մեջ կան բարի և չար հասկացություններ:Բարին արտահայտվում է  ազնիվությամբ, աշխատասիրությամբ, քաջությամբ և այլ հատկանիշներով։ Նրանք անում են բարի գործեր: Չարիքը ընդհակառակը, արտահայտվում է ագահությամբ, տիրանալու ցանկությամբ, կախարդանքով վնասելու ցանկությամբ: Հաճախ այդ հերոսների մեջ պայքար է ընթանում, որի ընթացքում բարին փորձում է ամեն ինչ անել, որ փրկի կամ օգնի իր շրջապատին, իսկ չարը ընդհակառակը: Հայկական ամենահայտնի հեքիաթներից մեկը որում բացահայտ երևում են չարն և բարին ,,Անահիտ,, հեքիաթն է: Բարու հիմնական մարմնավորումները Անահիտն ու Վաչագանն են: Անահիտը շատ նվիրված, իմաստուն և բարի աղջիկ էր, ով դրա համար դարձավ թագուհի ,իսկ Վաչագանը նպատակասլաց, ազնիվ և քաջ թագավոր էր: Չարը այդտեղ ,,սուրբ,, քրմապետն էր, ով բանտարկում էր մարդկանց և սպառնում նրանց ուղարկելով սպանդանոց: Չարը իհարկե բացահայտվեց: Բայց բարի լինելուց բացի այլ հատկություններ էլ կան որոնց միջոցով հերոսները փրկվում և հաղթում են: Այս դեպքում դա թագավորի նոր սովորած, դիպակ գործելու արհեստն էր: Եթե նա չցանկանար արհեստ սովորել, չէր կարողանա փրկվել: Այտեղից երևում է, որ որոշ հեքիաթներում հերոսները բարի լինեուց բացի օգտագործելով իրենց չհանձնվող բանավորությունը և տաղանդը հաղթում են չարին: Այս ամենի մեջ ես տեսնում եմ, որ բարին միշտ մի առավելություն ունի: Կարծում եմ ես կարող եմ բացատրել դա: Ժողովուրդը միշտ հավատացել է, որ բարին հաղթում է և երբ չար ուժերը շատ հզոր են լինում, բարի մարդիկ առավելություններ են ունենում, որպեսզի կարողանան հաղթել նրանց:

Կան նաև այնպիսի հեքիաթներ, որոնց մեջ ուղիղ պայքար չի գնում չարի և բարու միջև: Այդտեղ երևում է, որ երբ հերոսը օգնության է հասնում մեկին նրան այդ բարությունը ետ է վերադառնում: Կամ հակառակը, երբ չարը վատ արարքներ է գործում այն պատժվում է:

Այսպիսով գալիս ենք այն եզրակացութան, որ հայկական հեքիաթները սովորեցնում են, որ կարևոր է իմաստուն և քաջ լինել, բայց երբեմն միայն բարի գործելու ցանկությունը հերիք է չարին հաղթելու համար:

Բառագիտություն

  1. Տրված բառերից ընտրիր արմատներ, ավելացրո՛ւ ական վերջածանցը և ստացի՛ր նոր բառեր։

Վայրկյան, տուն, ընտանիք, պատանի, ընկերություն, կողմնակից։ 

Վայրեական, տնական, ընտանեկան, պատանեկան, ընկերական, կողմնական

  1.  Տրված բառերից ընտրիր արմատներ ավելացրո՛ւ անք վերջածանցը և ստացի՛ր նոր բառեր։

Այլադավան, գուրգուրել, սիգապանծ, փրկագին, արհամարհել, երազել, փակուղի, պերճուհի, հերյուրել, անպաճույճ, պճնամոլ, առատահոս, տառապել։ 

Դավանանք, գուրգուրանք, պանծանք, փրկանք, արհամարանք, երազանք,փականք, պերճանք, հեյրուրանք, պաճուճանք, պնճանք,հոսանք, տառապանք

  1. Տրված բառերի առաջին արմատով կազմի՛ր նոր բառեր՝ որպես երկրորդ բաղադրիչ։

Առատաձեռն

բերքառատ

Վիճակագրություն

անվիճակ

Վազանց

արագավազ

Հաշվենկատ

անհաշիվ

Խուսանավել

մարդախույս

Մահագույժ

անմահ

  1. Բառակապակցությունների իմաստն արտահայտի՛ր մեկ բառով։

Սիրտը փակելը-նեղանալ

 աստծո գառ-անմեղ

ականջ տանել-ձանձրացնել

քամուն տալ-ծախսել

զարմանքը շարժել-ապշեցնել

արյունը պղտորել-բարկանալ

թևաթափ լինել-հուսահատվել

շարքից դուրս գալ-մահանալ

աշխարհով մեկ լինել-երջանկանալ

աչքը լիանալ-բավարարվել

կյանքի կոչել-կենդանացնել/իրականացնել

առյուծ կտրել-քաջանալ

  1.     Բառակապակցությունները դարձրո՛ւ  բարդ բառեր։

Գեղեցիկ կազմվածք ունեցող

գեղակազմ

Վրեժ առնող

վրիժառու

Աչքի թարթելը

ակնթարթ

Միտքը բերել

մտաբերել

Սովից լլկված

սովալլուկ

Հոգնելուց տանջված 

հոգնատանջ

  1.     Կազմի՛ր նոր բառեր՝ տրվածների արմատներին ավելացնելով -գին վերջածանցը։

Թախանձանք,կարոտաբաղձ, լալ, հիվանդանոց, ցավակից, սիրտ։ 

Թախանձագին, կարոտագին, լալագին, հիվանդագին, ցավագին, սրտագին

  1. Գտի՛ր հոմանիշները և գրի՛ր կողք կողքի։

Լայնախոհ հարմար

Դողէրոցք սատար

Պատշաճ շրջահայաց

Advertisement

Նեցուկ  այգաբաց

Կայսր տենդ

Արշալույս արքա 

Կայսր-արքա, արշալույս-այգաբաց, պատճաշ-հարմար, լայնախոհ-շրջահայաց, նեցուկ-սատար, դողէրոցք-տենդ

  1.    Կազմել վեց բարդ բառ սյունակներից ընտրելով մեկական արմատ։

Այբ   դիտել

Շուք գիր

Ակն փեղկ

Անդորր   գրգիռ

Երկու             բեն

Ջիղ   մուտք 

այբուբեն, ակնդետ, շքամուտք, ջղագրգիռ, երկփեղկ, անդորրագիր

  1.      Յուրաքանչյուր սյունակից ընտրելով մեկական նախածանց և արմատ՝ կազմել վեց նախածանցավոր բառ։

Չ                   պատկերասարահ

Արտ                        արևելագետ

Տ                 բեմահարթակ

Ան          խնդրառություն

Գեր               ուսումնատենչ

Թեր                    երկնահաս 

Տգետ, արտապատկեր, գերխնդիր, չհաս, անհարթ, թերուս

  1.  Հետևյալ բառակապակցությունները դարձրե՛ք բարդ բառեր։

Կյանք սիրող-կենսասեր

Կենսագրություն գրող-կենսագիր

Հայերին հալածող-հայահալած

Տանջանքից լլկված-տանջալլուկ

Ջրում սուզված-ջրասույզ

Տաղ ասող-տաղասաց

Մենակ կատարող-մենակատար

Հոգին զմայլեցնող-հոգեզմայլ

Մանկան միտք ունեցող-մանկամիտ

Հրեղեն աչքեր ունեցող-հրաչյա

Երկինք սլացող-երկնասլաց

Սիրով սնված-սիրասուն

  1.   Տրված բառերի արմատներից մեկին ավելացրո՛ւ ույթ վերջածանցը և ստացիր նոր բառեր։

Մրցակցություն, հակասություն, անմշակ, ծածկագրություն, շահադիտական, դատավարություն, անվերջանալի, արժետոմս, հասնել, երևալ, ցերեկային, արտասովոր, տիրապետություն, տարրալուծել, ավանդական, խելքահան, անբնական, դրվածք, զորահավաք, անտառահատ, բարդություն, ձանձրալի, նորարար, եզրագիծ, աշխատավարձ։ 

մրցույթ, հակասույթ, մշակույթ, ծածկույթ, շահույթ, վարույթ, վերջույթ, արժույթ, հասույթ, երևույթ, ցերեկույթ, սովորույթ, տիրույթ, լուծույթ, ավանդույթ, հանույթ, բնույթ, դրույթ, հավաքույթ, հատույթ, բարդույթ, ձանձրույթ, նորույթ, եզրույթ, վարձույթ

  1. Սյունակներից առանձնացնել և կողք կողքի գրել հոմանիշ բառերը։

Որոնել կարկամել

Պապանձվել  նվիրել

Կշտամբել       դիտել

Նայել                 խորհել

Ընծայել             հանդիմանել

Մտածել                փնտրել 

որոնել-փնտրել, նայել-դիտել, մտածել-խորհել, ընծայել-նվիրել, պապանձվել-կարկամել, կշտամբել-հանդիմանել,

Հյուսն

Այս պատմությունը հյուսնի մասին է, ով ապրել է հարյուրավոր տարիներ առաջ: Օրերից մի օր, տուն վերադառնալիս, ընկերներից մեկը կանգնեցնում է նրան և հարցնում.

– Եղբայրս, դեմքդ ինչո՞ւ է թթված: Բա՞ն է պատահել:
– Եթե իմ տեղը լինեիր, – պատասխանում է հյուսնը, – դու էլ այս օրին կլինեիր:
– Ի՞նչ է եղել, – հետաքրքրվում է ընկերը:
– Մինչև առավոտ, – ասում է հյուսնը, – թագավորի հրամանով պետք է տասնմեկ հազար տասնմեկ հարյուր տասնմեկ գրվանքա փայտի լավագույն սղոցուքը տանեմ պալատ, թե չէ գլխիցս կզրկվեմ:
Ընկերը ժպտում է և գրկում նրան, ասում է.
– Սիրելի ընկերս, մի հուսահատվիր: Արի գնանք, ուտենք-խմենք և վաղվա մասին մոռանանք: Հույսդ երբեք մի կորցրու:

Գնում են հյուսնի տուն և տեսնում, որ նրա կինն ու երեխաները նույնպես լուրն առել են և լացուկոծ են անում: Ընկերը նրանց էլ է հորդորում, որ չվշտանան, և բոլորը միասին սկսում են ուտել, խմել, ուրախ-ուրախ զրուցել, երգել ու պարել:

Խնջույքի կեսին հյուսնի կինը վերսկսում է.
– Խեղճ ամուսինս, առավոտյան զրկվելու ես գլխիցդ, իսկ մենք զվարճանում ենք:
– Ա՜խ, և ոչ մի հույս չկա:
– Մի’ տանջվիր, – ասում է հյուսնը, – ամեն ինչ զուր է:
Եվ շարունակում են ուտել, խմել, երգել ու պարել:
Երբ լույսը ճեղքում է խավարն ու սկսվում է օրը, բոլորը լռում են՝ սարսափով ու վշտով համակված: Թագավորի մարդիկ գալիս և կամացուկ թակում են հյուսնի տան դուռը:
Հյուսնը հառաչում է.

– Այժմ գնում եմ մեռնելու:
Եվ բացում է դուռը:
– Հյուսն, – ասում են հյուրերը, – թագավորը մեռել է:
Նրա համար դագաղ սարքիր:

1. Ո՞ր միտքը չի հակասում տեքստի բովանադակությանը։

Ա․ Պետք է հույսը չկորցնել։ 

Անհրաժեշտ է լավ աշխատել, որ հաջողության հասնես։

Հյուսնը պետք է թագավորի համար դագաղ պատրաստեր։

Պետք է միշտ զվարճանալ։

2.  Դո՛ւրս գրի համադասական շաղկապ ունեցող նախադասությունը։

կանգնեցնում է նրան և հարցնում

ժպտում է և գրկում նրան

ուտենք-խմենք և վաղվա մասին մոռանանք

Գնում են հյուսնի տուն և տեսնում

զրկվելու ես գլխիցդ, իսկ մենք զվարճանում ենք

Ա՜խ, և ոչ մի հույս չկա

մարդիկ գալիս և կամացուկ թակում են

3.  Դո՛ւրս գրիր  փոխանվանաբար գործածված թվական ունեցող նախադասությունը։

Մինչև առավոտ, – ասում է հյուսնը, – թագավորի հրամանով պետք է տասնմեկ հազար տասնմեկ հարյուր տասնմեկ գրվանքա փայտի լավագույն սղոցուքը տանեմ պալատ, թե չէ գլխիցս կզրկվեմ:

4. Դո՛ւր գրիր վերաբերական ունեցող նախադասությունը։

Եթե իմ տեղը լինեիր, – պատասխանում է հյուսնը, – դու էլ այս օրին կլինեիր:

5. Դո՛ւրս գրիր բաղադրյալ ստորոգյալ ունեցող նախադասությունը։

6. Դո՛ւրս գրիր բացահայտիչ պարունակող նախադասությունը։

7. Տվյալ նախադասության մեջ ընդգծված բառն ի՞նչ պաշտոն է կատարում։

Թագավորի մարդիկ գալիս և կամացուկ թակում են հյուսնի տան դուռը:

8. Նախադասության անդամներից որի՞ շարահյուսական վերլուծության մեջ սխալ կա։

Թագավորի մարդիկ գալիս և կամացուկ թակում են հյուսնի տան դուռը:

Մարդիկ- ենթակա,

թակում են- ստորոգյալ

տան- հատկացուցիչ

կամացուկ- ձևի մակբայ

9. Ե՞րբ բոլորը լռեցին։

10. Տեքստից դո’ւրս գրիր այն բառը, որում ի-ն հնչյունափոխվել է ը-ի։

11. Տեքստից դո’ւրս գրիր կազմությամբ բարդ բառ։

12. Տեքստից դո’ւրս գրիր գործիական հոլովով դրված մեկ գոյական։

13. Տեքստից դո’ւրս գրիր այն բառը,  որի հոգնակին անկանոն է, չի կազմվում եր կամ ներ վերջավորությամբ։

14. Դո’ւրս գրիր մեկ սոսկածանցավոր բառ։

15. Գրի’ր ընդգծված բառի պաշտոնը։

Ընկերը ժպտում է և գրկում նրան, ասում է.

Բնության նկարագրությունները Սահյանի պոեզիայում,

Ընտրել թեմաներից մեկը և գրել էսսե՝

Բնության նկարագրությունները Սահյանի պոեզիայում,

Հայ գրականության մեջ վաղուց ի վեր բնությունը կարևոր և խորհրդանշական դեր է խաղացել՝ դառնալով թե՛ ոգեշնչման աղբյուր, թե՛ ազգային ինքնության կրող։ Սահյանի պոեզիան առանձնանում է հենց այդ տեսանկյունից՝ նա ոչ միայն նկարագրում է բնությունը, այլև նրա միջոցով բացահայտում է մարդու ներաշխարհը, հույզերը, հիշողությունները ու կյանքի իմաստը։

Գրիգոր Սահյանը այն բանաստեղծներից է, ում ամբողջ գրական ժառանգության միջով անցնում է բնության մի քնքուշ, խորը զգացմունքային գիծ։ Նրա բնանկարները չեն սահմանափակվում միայն արտաքին նկարագրությամբ․ նա բնությունը զգում է որպես կենդանի, շնչող և զգացմունքներ արտահայտող էություն։

Օրինակ՝ Սահյանի ամենահայտնի բանաստեղծություններից մեկում՝ «Արարատն իմ», հեղինակը պատկերում է Մասիսը ոչ միայն որպես լեռ, այլ որպես ազգային սրբություն, հայրենիքի խորհրդանիշ:

Ատոմի կառուցվածքը:Մարմինների էլեկտրականացման բացատրությունը:  Լիցքի պահպանման օրենքը:

  • Ի՞նչ կառուցվածք ունի ատոմը՝ ըստ Ռեզերֆորդի:

Այն ունի այպիսի կառուցվածք ինչպիսին որ արեգակնային համակարգն է՝ էլէկտրոնները պտտվում են միջուկի շուրջ:

  • Ինչո՞վ են միմյանցից տարբերվում տարբեր քիմիական տարրերի ատոմները:

Ատոմների զանգվածով:

  • Ո՞րն է տվյալ քիմիական տարրի գլխավոր բնութագիրը։

Նրա

  • Ի՞նչ մասնիկներ կան միջուկում:

Պրոտոններ և նեյտրոններ

  • Ինչպիսի՞ն է ջրածնի, հելիումի, բերիլիումի ատոմների կառուցվածքը:

Մեջտեղում միջուկն է, որի շուրջը պտտվում են էլէկտրոնները: Միջուկի մասնիկների և էլէկտրոնների թիվը ավելանում է ըստ ջրածին, հելիում, բերիլիում հերթականության:

  • Ինչպե՞ս են առաջանում դրական իոնները, բացասական իոնները:

Երբ էլէկտորնների քանակին միանում են ևս մի քանի էլէկտրոն ատոմը դառնում է բացասական:

  • Ո՞վ և ե՞րբ է հայտնագործել էլեկտրոնը։

20-րդ դարի սկզբում Էռնեստ Ռեզերֆորդը հայտնագործել է էլէկտրոնը:

  • Ի՞նչ լիցքով է լիցքավորված էլեկտրոնը;

Բացասական լիցքով

  • Ատոմի ներսում ինչի՞ շուրջն են պտտվում էլեկտրոնները։

Միջուկի

  • Ի՞նչ լիցքով է լիցքավորված ատոմի միջուկը։

Դրական լիցքով

  • Քիմիական տարբեր տարրերի ատոմներն ինչո՞վ են տարբերվում միմյանցից։

Իրենց զանգվածով, մասնիկների քանակով:

  • Ինչու՞ սովորական պայմաններում մարմինը լիցք չունի:

Քանի որ մարմինը պետք է ստանա կամ կորցնի էլեկտրոններ, որպեսզի լիցքը լինի կամ դրական կամ բացասական: Եթե մարմինը լինի չեզոք այն չի կլանի կամ կորցնի էլեկտրոններ:

  • Բացատրեք հպված մարմինների էլեկտրականացման երևույթը:

Մարմինը պետք է ստանա կամ կորցնի էլեկտրոններ, որպեսզի լիցքը լինի կամ դրական կամ բացասական: Եթե մարմնին անցնում են էլէկտրոններ այն դառնում է բացասական, եթե չեզոք մարմնից են անցնում էլեկտրոննեը ապա այն դառնում է դրական:

  • Ինչո՞ւ շփումով էլեկտրականացնելիս մարմինների վրա առաջանում են բացարձակ արժեքով հավասար, բայց տարանուն լիցքեր:

Շփման ժամանակ մարմիններից մեկը լիցքավորվում է դրական լիցքով, մյուսը բացասաման, քանի որ մի տեղում պակասում են բացասական լիցքերը, իսկ մյուսում ավելանում:

  • Ո՞րն է էլեկտրական լիցքի պահպանման օրենքը:

Երբ մարմաինների համակարգը շրջապատի հետ լիցք չի փոխանակում, այդ մարմինների լիցքերի հանրավաշվական գումարը մնում է հաստատուն:

Վահան Թոթովենց «Մտածումի շիթեր»

Կարդացե՛ք ստեղծագործությունը և կատարե՛ք ա  և բ  առաջադրանքները.
ա) Մեկնաբանե՛ք հետևյալ մտքերը.

  • Պետք է ջանալ մարդուն կարողությունները հասցնել իրենց բարձրագույն կատարելության։

Երբ մարդը ձգտում է հասնելու կատարելության նա ճանապարհին արդեն կատարելագործվում է:

  • Ավելի լավ է ըլլալ միամիտ, պարզ, ուրիշներու վստահող, զոհաբերող և ստեղծագործ, քան ըլլալ «իմաստուն», ամեն բանի մեջ ետինը մտածել, ամեն բանի մեջ «իմաստության» ուժով հեռատեսնել դժբախտություն, ինտրիգ, մթություն։

Հեղինակն ուզում է փոխանցել, որ ավելի լավ է լինել լավատես և միամիտ, քան ,,իմստուն,, ով ամեն ինչի մեջ գտնում է մի բացասական բան:

  • Մի՛ սիրեք Սահմանը։ Եթե ըսեին ինձ, թե քու սահմանդ պիտի ըլլա մինչև անտեսանելի հորիզոնը՝ պիտի բողոքեի այդ անողոք կարգադրության հանդեպ։ Անսահմանության ըղձանքը անհագություն չէ։ Անհագությունը ծնունդ կառնե «Ես»֊ի փառամոլութենեն։ Անսահմանության ըղձանքը աստ­վածային Սաղմն է մարդոց մեջ։

Հեղինակը ասում է, որ պետք է պահանջել ազատություն, պետք չէ սհմանների մեջ մնալ: Ազատության պահանջը անհագություն չէ, անհագությունը սկսում է, երբ սեփական ,,Ես,,-ը սկսում է իրեն փառամոլություններ թույլ տալ:

բ) Ձեր ընտրությամբ մեկնաբանե՛ք երկու միտք:

Երբ մարդ չկրնար աշխատել՝ կա՛մ կը լռե կա՛մ կուլա։ Լռությունը Անհունին կրկներևույթն է տիեզերքին վրա։ Մարդ ընդհանրապես կուլա, որովհետև ամեն մարդ չկրնար Անհունության շարունակությունն ըլլալ։

Լույսի շարունակությունը, պատկերներու հաճախանքը, կյանքի խավարակուռ անկյունները թափանցելու Ուժը՝ դեպի գերեզման ստույգ վազք մը կը նշանակե։ Ընդհանրապես բանաստեղծները շուտ կը մեռնին, որովհետև շուտ կը տեսնեն։

Միտքը այն է, որ մարդը միշտ չէ, որ կարող է լռությամբ արտահայտել իր ապրումները, դրա համար երբեմն լալիս է։ Իսկ բանաստեղծները շատ բան են տեսնում ու զգում կյանքի մեջ, այդ զգայունության պատճառով էլ նրանք ավելի շուտ են մահանում:

Պետք է մեծ մարդոց ընկերանալ՝ ներշնչվելու համար անոնց մեծ պատկերեն։ Պզտիկությունը ամենեն զզվելի բանն է Արևին տակ։

Հեղինակն ասում է, որ մարդը պետք է շփվի մեծ մարդկանց հետ՝ խելոք, իմաստուն, ստեղծագործև այլն, որ ոգևորվի նրանց արարքներից և ինքն էլ դառնա նրանց նման:Փոքրությունը կամ էլ անիմաստ կյանքով ապրելը, աշխարհում ամենատհաճ բաներից է:

Առաջադրանքներ

Առաջադրանքներ․

1)Որոշե՛ք քառակուսային եռանդամի նշանը տրված կետում․

ա) x2 + 4x − 8, x = 2


x2+4x−8=22+4⋅2−8=4+8−8=4

Պատասխան․ Դրական

բ) 3 x2 − 10x + 2, x = −1

3(−1)2−10(−1)+2=3⋅1+10+2=15

Պատասխան․ Դրական

գ) −2×2 + 7x + 11, x = 1.5

−2(1.5)2+7⋅1.5+11=−2(2.25)+10.5+11=−4.5+21.5=17

Պատասխան․ Դրական

դ) 1/2 x2 + 5x − 20, x = 4



2)Հաշվե՛ք քառակուսային եռանդամի դիսկրիմինանտը (տարբերիչ)։ Եռանդամի նշանը կախվա՞ծ է արդյոք x-ի արժեքից: Եթե կախված չէ, ապա նշե՛ք նշանը։

ա) 2×2 + 7x − 1

բ) −x2 + 3x − 9

գ) − x2 − 6x − 9

դ) 3×2 − 4√3 x + 1

3)Գտե՛ք քառակուսային եռանդամի նշանապահպանման միջակայքերը․

ա) 2×2 − 6x + 4

բ) 3×2+ 2x + 1

գ) − x2 + 3x − 2

դ) 2×2 + 12x − 6

4)5-ից մինչև 187 բնական թվերի մեջ 15-ի բազմապատիկ քանի՞ թիվ կա։

5)54-ից մինչև 389 բնական թվերի մեջ 23-ի բազմապատիկ քանի՞ թիվ կա։

6)Գտնել 30-ի պարզ բաժանարարների քանակը։

7)Գտնել 210-ի պարզ բաժանարարների քանակը։

8)Գտնել 15-ի բոլոր բաժանարարների գումարը։

9)Գտնել 38-ի բոլոր բաժանարարների գումարը։

Շրջանագծի հավասարումը

1)Oxy հարթության վրա շրջանագիծը տրված է հետևյալ հավասարումով.

ա) x2 +y2 =36,

բ) (x — 3)2 + (y — 5)2 = 25

Ինչի՞ են հավասար շրջանագծի կենտրոնի կոորդինատները և շառավիղը:

(0;0)

R=6

(3;5)

R=5

2)Շրջանագիծը տրված է (x + 4)2 + (y — 3)2 = 2, 56 հավասարումով: Նշե՛ք, թե (-4, 4), (-2, 1), (-2, 3), (-5, 4) կետերից որոնք են ընկած`

ա) շրջանագծի վրա,

բ) տրված շրջանագծով եզերված շրջանի ներսում,

(-4;4)

(-5;4)

գ) տրված շրջանագծով եզերված շրջանից դուրս:

(-2; 1)

(-2; 3)

3)Գրե՛ք r շառավիղով և O կենտրոնով շրջանագծի հավասարումը, եթե`

ա) r = 1 Օ(0, -7),

x²+(y+7)²=1

բ) r = 5 O(1, -2)

(x-1)²+(y+2)²=25

գ) r = 0,5 Օ(-3, -7)

(x+3)²+(y+7)²=0.25

4)Գրե՛ք այն շրջանագծի հավասարումը, որի կենտրոնը կոորդինատների սկզբնակետն է, և որն անցնում է՝

ա) (1, 2)

1+4=5

x²+y²=5

բ) (-3, 5),

9+25=34

x²+y²=34

գ) (4, -3) կետով

16+9=25

x²+y²=25

5)Գրե՛ք M կենտրոնով և N կետով անցնող շրջանագծի հավասարումը, եթե՝

ա) M(−1, 2), N(0, 5),

(0+1)²+9=r²

r²=10

(x+1)+(y-2)²=10

բ) M(0, 3), N(-2, 6):