1.Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել հարավ-արևմտյան Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2.Ինչպիսին է Հարավ-արևմտյան Ասիայի աշխարհագրական դիրքը

Հարավարևմտյան Ասիան գտնվում է Միջերկրական, Արաբական, Կարմիր, Սև և Կասպից ծովերի, Ադենի, Օմանի և Պարսից ծոցերի միջև։ Տարածաշրջանն ընդգրկում է Փոքրասիական Արաբական թերակղզինները, Հայկական լեռնաշխարհը, Իրանական բարձրավանդակը։ Պատմաաշխարհագրական առումով Հարավարևմտյան Ասիայի կազմում են նաև Կովկասի պետությունները։ Այս տարածաշրջանում է գտնվում նաև հայերիս բնօրանը՝Հայաստանը։

3.Որոնք են հարավ-արևմտյան Ասիայի տնտեսական զարգացման խոչընդոտներն ու խթանիչները

Հարավարևմտյան Ասիայի երկրների մեծ մասի տնտեսական զարգացումը գլխավորապես հենվում է գյուղատնտեսության հանքային ռեսուրսների օգտագործման վրա։ Այնտեղ տարբեր է նրանց տնտեսավարման ձևերը։ Պարսից ծոցի երկրներում տնտեսությունը մեծապես կախված է նավթի և գազի հանույթից։ Տնտեսության զարգացման ուրույն ուղիները Իրանը և Թուրքիան են։ Հարավարևմտյան Ասիայի բոլոր երկրներում էլ տնտեսության զարգացման գլխավոր ուղին արդյունաբերությունն է։ Նավթաարդյունահանման հետ համեմատած, նավթավերամշակումը թույլ է զարգացած։

4.Ինչով է պայմանավորված հարավ-արևմտյան Ասիայի մի շարք երկրներում տղամարդկանց մեծ թիվը

Բնակչության սեռային կազմում գերակշռում են տղամարդիկ։ Բացառություն են կազմում Հարավային Կովկասի երեք երկրները՝Հայաստանը, Վրաստանը և Ադրբեջանը։ Ոչ միայն տարածաշրջանում, այլ աշխարհում տղամարդկանց գերակշռությունը նկատվում է Քաթարում, Քուվեյթում և ԱՄԷ-ում։

5.Ինչ դեր ունի հարավ-արևմտյան Ասիան ամողջ աշխարհում

Հարավ-արևմտյան Ասիան ամբողջ աշխարհ է արտահանում նավթ, գազ, օգտակար հանածոներ, բուսաբուծական և անասնապահական արտադրանքներ, գործվածքներ և տնային արտադրանքներ։ Հարավ-արևմտյան Ասիան ունի շատ կապեր այլ երկրների միջև։ Հարավ-արևմտյան Ասիան հարուստ է նավթով, գազով, ջրային ավազաններով և իր մեծ դերն է կատարում ամբողջ աշխարհում։

Ի՞նչ դեր ունեն Ռուսաստանի բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները երկրի զարգացման հարցում

Ռուսաստանի բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները և դրանց դերը երկրի զարգացման մեջ

Ռուսաստանը աշխարհում առանձնանում է իր ընդարձակ տարածքով, որը բնորոշվում է բազմազան բնական պայմաններով և հսկայական բնական ռեսուրսներով: Այս ռեսուրսները երկրի տնտեսական, քաղաքական և սոցիալական զարգացման հիմնական գործոններից են:

---

1. Բնական ռեսուրսների ազդեցությունը տնտեսության վրա

1.1. Նավթ և գազ

Ռուսաստանը աշխարհի խոշորագույն նավթ և գազ արտադրող ու արտահանող երկրներից մեկն է։ Երկրի նավթագազային հատվածը կարևորագույն դեր է խաղում՝ ապահովելով ազգային եկամտի զգալի մասը։

• Նավթի արդյունահանում և արտահանում: Նավթի վաճառքը, հատկապես եվրոպական և ասիական շուկաներում, զգալիորեն նպաստում է երկրի բյուջետային եկամուտներին։
• Գազի արտահանում: «Գազպրոմ» ընկերությունը մենաշնորհային դիրք ունի ռուսական գազի արտադրության և արտահանման մեջ: Գազատարները կապում են Ռուսաստանը եվրոպական և այլ երկրներին, ինչը էներգետիկ կախվածություն է ստեղծում։

1.2. Հանքահումքային ռեսուրսներ

Ռուսաստանը հարուստ է հազվագյուտ և արժեքավոր հանքանյութերով, ինչպիսիք են պղինձը, նիկելը, ալյումը, երկաթը, ոսկին և պլատինան: Այս հումքերը հիմք են ծառայում մետաղագործության, շինարարության, տրանսպորտի և ռազմարդյունաբերության զարգացման համար:

1.3. Անտառային ռեսուրսներ

Ռուսաստանի անտառները, հատկապես Սիբիրում, համարվում են աշխարհի թոքերից մեկը՝ զբաղեցնելով երկրի տարածքի մոտ 45%-ը:

• Անտառները ապահովում են փայտանյութի արդյունահանում, որն օգտագործվում է շինարարության, թղթի արդյունաբերության և միջազգային առևտրի ոլորտներում։
• Բացի տնտեսական կարևորությունից, անտառները մեծ դեր ունեն ածխածնի կլանման և բնապահպանական խնդիրների լուծման գործում։

1.4. Ջրային ռեսուրսներ

Ռուսաստանը աշխարհի խոշորագույն ջրային ռեսուրսների սեփականատերերից մեկն է՝ ներառյալ Բայկալ լիճը, որը պարունակում է աշխարհի քաղցրահամ ջրի 20%-ը։

• Էներգետիկ ներուժը: Հիդրոէներգետիկ ռեսուրսները հիմք են ծառայում էլեկտրաէներգիայի արտադրության համար։
• Ջրային ճանապարհներ: Նավիգացիայի համար հարմար գետերը (օրինակ՝ Վոլգա, Լենա) նպաստում են ներքին և արտաքին առևտրի զարգացմանը։

---

2. Բնական պայմանների ազդեցությունը երկրի տնտեսության և բնակչության վրա

2.1. Կլիմայական պայմաններ

Ռուսաստանը գտնվում է հիմնականում չափավոր և սառը կլիմայական գոտիներում, ինչը մեծ ազդեցություն ունի երկրի բնակչության կենսակերպի և տնտեսության վրա։

• Սիբիրի և Հեռավոր Արևելքի խիստ կլիման բարդացնում է այդ տարածքների բնակեցումը և տնտեսական զարգացման գործընթացները։
• Կարճատև գյուղատնտեսական սեզոնը սահմանափակում է գյուղատնտեսության զարգացումը հատկապես հյուսիսային շրջաններում։

2.2. Հողային ռեսուրսներ

Չեռնոզյոմի (սևահող) գոտին, որը գտնվում է Ռուսաստանի եվրոպական մասի հարավում, հանդիսանում է երկրի գլխավոր գյուղատնտեսական շրջանը։

• Այս տարածքներում զարգացած է հացահատիկային մշակաբույսերի արտադրությունը, որը ոչ միայն ապահովում է երկրի ներքին պահանջները, այլև հանդիսանում է արտահանման կարևոր ոլորտ։

Ուրվագծայի քարտեզի վրա նշել Ռուսաստանի հարևան պետությունները, ափերը ողողողջրային ավազանները:

Ռուսաստանի աշխարհագրական դիրքը և դրա հարևանների ու ջրային ավազանների նկարագրությունը պահանջում է մանրամասն և համակարգված բացատրություն: Այստեղ կներկայացնեմ հստակ ու կազմակերպված տվյալներ:

---

Ռուսաստանի հարևան պետություններ

Ռուսաստանը աշխարհի ամենամեծ պետությունն է, որի սահմանները ձգվում են Եվրոպայից մինչև Ասիա: Այն սահմանակից է 16 երկրին (14 ցամաքային և 2 ծովային):

Եվրոպական հարևաններ

1. Նորվեգիա
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 195 կմ:
   • Գտնվում է Ռուսաստանի հյուսիս-արևմուտքում, սահմանի հիմնական հատվածը անցնում է մերձարկտիկական գոտում:
2. Ֆինլանդիա
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 1,340 կմ:
   • Սահմանի ողջ տարածքում կա անտառածածկ գոտի:
3. Էստոնիա
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 324 կմ:
   • Սահմանի մոտակայքում տեղակայված են Պսկովի և Լադոգա լճերը:
4. Լատվիա
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 270 կմ:
   • Գտնվում է Ռուսաստանի արևմտյան հատվածում:
5. Լիտվա և Լեհաստան (Կալինինգրադի մարզի միջոցով):
   • Սահմանի ընդհանուր երկարությունը՝ 400 կմ:
   • Կալինինգրադի մարզն ունի Եվրոպայի հետ ծովային ելք՝ Բալթիկ ծովով:
6. Բելառուս
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 1,239 կմ:
   • Արևմտյան սահմանի կարևորագույն հատված է:
7. Ուկրաինա
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 1,974 կմ:
   • Սահմանային գոտին գտնվում է դաշտային և անտառադաշտային գոտիներում:

---

Կովկասյան հարևաններ

8. Վրաստան
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 894 կմ:
   • Բարձր լեռնային սահման՝ Կովկասյան լեռների երկայնքով:
9. Ադրբեջան
   • Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 338 կմ:
   • Սահմանը գտնվում է Կասպից ծովի և Կովկասյան լեռների միջև:

---

Ասիական հարևաններ

10. Ղազախստան

• Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 7,598 կմ:
• Սա Ռուսաստանի ամենաերկար ցամաքային սահմանն է, որը ձգվում է Սիբիրից մինչև Կասպից ծովի ափերը:

11. Չինաստան

• Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 4,209 կմ:
• Ռուսաստանի և Չինաստանի միջև սահմանը մեծապես անցնում է Ամուր գետով:

12. Մոնղոլիա

• Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 3,485 կմ:
• Գտնվում է Ռուսաստանի հարավային մասում՝ Սիբիրի և Մոնղոլիայի լեռների ու տափաստանների միջև:

13. Հյուսիսային Կորեա

• Սահմանի երկարությունը՝ մոտ 17.3 կմ:
• Հյուսիսային Կորեան սահմանակից է Ռուսաստանի Հեռավոր Արևելքին, և սահմանն անցնում է Թումեն գետի երկայնքով:

---

Ծովային հարևաններ

14. Ճապոնիա

• Ռուսական Կուրիլյան կղզիները գտնվում են Ճապոնիայի մոտակա ծովերում:

15. ԱՄՆ

• Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ն ծովային սահման ունեն Բերինգի նեղուցում, որի լայնությունը մոտ 85 կմ է:

Ռուսաստանի Դաշնություն

Ռուսաստանը աշխարհի ամենամեծ պետությունն է՝ զբաղեցնելով ավելի քան 17 միլիոն քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Այն տեղակայված է Արևելյան Եվրոպայի և Հյուսիսային Ասիայի միջև, ընդգրկելով 11 ժամային գոտի։ Երկիրը հայտնի է իր հարուստ պատմությամբ, մշակութային ժառանգությամբ, բնական ռեսուրսներով և բազմազան կլիմայական գոտիներով։

---

Պաշտոնական Տվյալներ

• Մայրաքաղաք: Մոսկվա
• Պաշտոնական լեզու: Ռուսերեն
• Բնակչություն: Մոտ 146 միլիոն մարդ (2024 թ. տվյալներով)
• Կառավարման ձև: Սահմանադրական հանրապետություն՝ նախագահական բաղադրիչով
• Նախագահ: Վլադիմիր Պուտին (2024 թ. դրությամբ)
• Վարչապետ: Միխայիլ Միշուստին
• Արժույթ: Ռուսական ռուբլի (RUB)
• Պաշտոնական կրոն: Պաշտոնապես աշխարհիկ պետություն է, բայց Ռուս ուղղափառ եկեղեցին ունի մեծ ազդեցություն։

---

Աշխարհագրություն

Ռուսաստանը սահմանակից է 16 պետության՝ ներառյալ Չինաստանը, Մոնղոլիան, Ղազախստանը, Ֆինլանդիան, Ուկրաինան և Նորվեգիան։ Երկրի աշխարհագրությունը բազմազան է՝ ներառյալ տափաստանները, տայգան, լեռները և արքտիկական տունդրաները։

Կարևոր լանդշաֆտներ և գետեր

• Բայկալ լիճ՝ աշխարհի ամենախորը և ամենահին քաղցրահամ լիճը։
• Վոլգա գետ՝ Եվրոպայի ամենաերկար գետը։
• Ուրալյան լեռներ՝ Եվրոպայի և Ասիայի սահմանագիծը։

Կլիմա
Ռուսաստանի մեծ մասը ենթարկվում է մայրցամաքային կլիմային՝ ցուրտ ձմեռներով և տաք ամառներով։ Արքտիկայի մոտ գտնվող շրջաններում առկա են սիբիրական ձմեռները, որտեղ ջերմաստիճանը կարող է իջնել -50°C։

---

Պատմություն

Ռուսաստանի պատմությունը սկսվում է 9-րդ դարից, երբ առաջացավ Կիևյան Ռուսիան՝ առաջին արևելասլավոնական պետությունը։ 13-րդ դարում երկիրը տուժեց մոնղոլ-թաթարական արշավանքներից։ Հետագայում Մոսկովյան իշխանությունը դարձավ միավորող ուժ, որի արդյունքում ձևավորվեց Ռուսական կայսրությունը՝ հիմնադրված Պետրոս Մեծի կողմից 1721 թվականին։

19-րդ դարում Ռուսաստանը դարձավ աշխարհի խոշորագույն կայսրություններից մեկը։ Սակայն 1917 թվականին, երբ տեղի ունեցավ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունը, կայսրությունը վերածվեց Սովետական Միության։ Սովետական Միությունը 20-րդ դարում դարձավ համաշխարհային գերտերություն, բայց 1991 թվականին քանդվեց՝ Ռուսաստանի Դաշնության ձևավորմամբ։

---

Տնտեսություն

Ռուսաստանը ունի ռեսուրսահեն տնտեսություն, որը մեծապես կախված է նավթի, գազի և այլ հանքային ռեսուրսների արտահանումից։

Կարևոր ոլորտներ

1. Էներգետիկա: Ռուսաստանը աշխարհի խոշորագույն նավթ և գազ արտահանող երկրներից է։
2. Արդյունաբերություն: Երկրում զարգացած են մեքենաշինությունը, ավիացիան և զենքերի արտադրությունը։
3. Գյուղատնտեսություն: Առավելապես ցորենի, գարու և արևածաղկի արտադրություն։

---

Մշակույթ և Կրթություն

Ռուսաստանը հայտնի է իր գրականությամբ, երաժշտությամբ և արվեստով։ Աշխարհը ճանաչում է ռուս դասական գրողների՝ Տոլստոյին, Դոստոևսկուն և Չեխովին։ Բալետը և դասական երաժշտությունը նույնպես մեծ դեր ունեն մշակութային ժառանգության մեջ։

Կրթություն
Կրթական համակարգը պետականորեն վերահսկվում է։ Ռուսաստանը մեծապես հայտնի է իր տեխնիկական կրթությամբ, մասնավորապես՝ Մոսկվայի պետական համալսարանով (ՄՊՀ) և այլ տեխնոլոգիական համալսարաններով։

---

Ներկայիս Խնդիրներ

• Արտաքին քաղաքականություն: Ռուսաստան-Արևմուտք հարաբերությունները սրվել են Ուկրաինայի հետ կապված հակամարտությունների և տնտեսական պատժամիջոցների պատճառով։
• Տնտեսություն: Չնայած բնական ռեսուրսներին, տնտեսությունը ենթարկվում է միջազգային ճնշումների և ներքին խնդիրների։
• Դեմոգրաֆիա: Բնակչության ծերացումը և արտագաղթը մնում են երկրի առաջ մեծ մարտահրավերներ։

---

Ռուսաստանը շարունակում է մնալ համաշխարհային քաղաքականության և տնտեսության առանցքային մասնակից՝ իր ռազմավարական դիրքի, ռեսուրսների և պատմական դերի շնորհիվ։

Դասի հղումը
Այլ հղումներ 123

Ռուսատանի սահմանները

• Ի՞նչ դեր ունեն Ռուսաստանի բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները երկրի զարգացման հարցում

Ռուսաստանն ունի հսկայական բնական ռեսուրսներ և տարբերակված բնական պայմաններ, որոնք մեծ ազդեցություն ունեն նրա տնտեսական և քաղաքական զարգացման վրա։

1. Բնական ռեսուրսների դեր

Էներգետիկ ռեսուրսներ: Ռուսաստանը համարվում է նավթի, գազի և ածխի խոշորագույն մատակարարներից մեկը, ինչը նրա տնտեսության հիմնական սյուներից է։ Այդ ռեսուրսների արտահանումը ապահովում է երկրի բյուջեի զգալի մասը։

Անտառային ռեսուրսներ: Սիբիրի անտառները հանդիսանում են փայտանյութի հիմնական աղբյուր։

Հանքային ռեսուրսներ: Ռուսաստանը ունի հանքային պաշարների (ոսկի, ադամանդ, երկաթ, պղինձ) խոշորագույն պաշարներ, որոնք օգտագործվում են արդյունաբերության և արտահանման համար։

Ջրային ռեսուրսներ: Ռուսաստանը հարուստ է գետերով, լճերով (օրինակ՝ Բայկալ լիճ), ինչը կարևոր է ջրաէներգետիկայի և խմելու ջրի ապահովման համար։

2. Բնական պայմանների ազդեցությունը

Կլիմա: Կան խիստ ցուրտ կլիմայական գոտիներ, որոնք սահմանափակում են գյուղատնտեսության զարգացումը, հատկապես Սիբիրում։ Սակայն տափաստանային գոտիները նպաստավոր են հացահատիկային բույսերի մշակման համար։

Տարածական դիրք: Երկիրը գտնվում է Եվրասիայի կենտրոնում, ինչը թույլ է տալիս տնտեսական կապեր հաստատել Ասիայի և Եվրոպայի երկրների հետ։

Բազմազան բնաշխարհ: Տարբեր կլիմայական գոտիները նպաստում են զբոսաշրջության և բնապահպանական նախագծերի զարգացմանը։

• Ուրվագծայի քարտեզի վրա նշել Ռուսաստանի հարևան պետությունները, ափերը ողողողջրային ավազանները:

Ռուսաստանի հարևան պետություններ

Արևմուտք: Ֆինլանդիա, Էստոնիա, Լատվիա, Լիտվա, Բելառուս, Ուկրաինա

Հարավ: Վրաստան, Ադրբեջան, Ղազախստան, Մոնղոլիա, Չինաստան, Հյուսիսային Կորեա

Հյուսիս-արևմուտք: Նորվեգիա

2. Ողող ջրային ավազաններ

Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս

Խաղաղ օվկիանոս

Ատլանտյան օվկիանոսի մասեր (Սև ծով, Բալթիկ ծով)

Ֆրանսիան, պաշտոնապես Ֆրանսիական Հանրապետությունը, երկիր է, որը գտնվում է հիմնականում Արևմտյան Եվրոպայում։ Նրա անդրծովյան շրջաններն ու տարածքները ներառում են Ֆրանսիական Գվիանան Հարավային Ամերիկայում, Սեն Պիեռը և Միկելոնը Հյուսիսային Ատլանտյան օվկիանոսում, Ֆրանսիական Արևմտյան Հնդկաստանը և շատ կղզիներ Օվկիանիայում և Հնդկական օվկիանոսում, ինչը նրան տալիս է աշխարհի ամենամեծ անջատված բացառիկ տնտեսական գոտիներից մեկը: Մետրոպոլիտեն Ֆրանսիան հյուսիսում սահմանակից է Բելգիային և Լյուքսեմբուրգին, հյուսիս-արևելքից՝ Գերմանիային, արևելքում՝ Շվեյցարիայի, հարավ-արևելքում՝ Իտալիային և Մոնակոյին, հարավում՝ Անդորրային և Իսպանիային, իսկ հյուսիս-արևմուտքում ծովային սահման ունի Միացյալ Թագավորության հետ։ Նրա մետրոպոլիայի տարածքը տարածվում է Հռենոսից մինչև Ատլանտյան օվկիանոս և Միջերկրական ծովից մինչև Լա Մանշ և Հյուսիսային ծովեր։ Նրա տասնութ անբաժան շրջանները (որոնցից հինգը՝ արտերկրում) զբաղեցնում են 643,801 կմ2 (248,573 քառակուսի մղոն) ընդհանուր տարածքը և 2024 թվականի հունվարի դրությամբ ունեն 68,4 միլիոն բնակչություն [6][8]։ Ֆրանսիան կիսանախագահական հանրապետություն է, որի մայրաքաղաքը Փարիզն է՝ երկրի ամենամեծ քաղաքը և մշակութային և առևտրային գլխավոր կենտրոնը։

1. Որո՞նք են գյուղատնտեսության զարգացման նախադրյալները:

Գյուղատնտեսության զարգացման նախադրյալներն են՝ կլիման, աշխարագրական դիրքը, ջրի ու ցամաքի համադրությունը:

2. Ի՞նչով է գյուղատնտեսությունը տարբերվում տնտեսության այլ ճյուղերից:

Գյուղատնտեսության արտադրությունը բնական է: Իսկ մյուս ճյուղերը ոչ:

3. Ի՞նչ կապ ունի գյուղատնտեսությունը արդյունաբերության այլ ճյուղերի հետ, բերել օրինակներ:

Գյուղատնտեսությունը մեծ կապ ունի տնտեսության ուրիշ ճյուղերի հետ: Արդյունաբերության հետ կապված է նրանով, որ արդյուաբերությունը վերարտադրում է գյուղատնտեսության արտադրանքը: Օրինակ՝ գյուղատնտեսությունը արտադրում է փայտ, իսկ արդյունաբերությունը այդ փայտից պատրաստում է կահույք:

4. Ի՞նչով են իրարից տարբերվում գյուղատնտեսության զարգացման ինտենսիվ և էքստենսիվ ուղղությունները, բերել օրինակներ:

Ինտենսիվ ուղղությունը զարգացնում է աշխատանքի որակը, իսկ էքստենսիը՝ քանակը: Օրինակ՝ հավը երկու օրում ածում է մի ձու, բայց պետք է ձվերի քանակը շատացնել: Կարելի է մի հավ էլ ձեռք բերել, կամ այդ հավին ավելի լավ խնամել: Ուրիշ հավ ձեռք բերեկը էքստենսիվ ուղղությունն է, իսկ լավ խնամելը՝ ինտենսիվ:

1.Ի՞նչ դեր ունի մետղաձուլությունը ժամանակակից կյանքում և տնտեսության մեջ:

Մետաղաձուլությունը մի մեծ դեր ունի ժամանակակից կյանքում, որովհետև դրա շնորհիվ է, որ մենք կարողանում ենք տեղից տեղ շարժվել: Դրանից պատրաստում են տրանսպորտ, ինքնաթիռաշինություն, կա նաև համակարգչային տեխնիկա:

2.Ի՞նչպիսի փոխադարձ կապեր կան մեքենաշինության և մետաղաձուլության միջև:

Նրանք փողկապակցված են: Մեքենաշինության հումքը դ մատաղաձուլությունն է:

3.Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են մեքենաշինության ոլորտում:

4. Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են Էեկտրաէներգիայի արտադրությամբ:

5. Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են ե

1․ Քարտեզի վրա նշել նավթ, գազ և ածուխ արդյունահանող առաջատար երկրները:

2․ Ի՞նչ դեր ունի վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերությունը տնտեսության զարգացման գործում:

Վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերությունը համարվում է տնտեսության ողնաշար, որովհետև առանց դրա տնտեսություն չկա: Վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերությունը տալիս է վառելիք և էլեկտրոէներգիա:

3․ Որո՞նք են վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերության զարգացման նախադրյալները:

Նախադրյալներն են վառելիքի մեծ պաշարները և ՋԷԿ, ՋրԷԿ, ԱԷԿ-ի կառուցումները։

1.Թվարկել Իրանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2.Բնութագրեք Իրանի աշխարհագրական դիրքը:

Իրանի աշխարհագրական դիրքն ամենից առաջ որոշվում է իր ընդարձակ տարածքով, որը ձգվում է Կասպից ծովից մինչև Պարսից և Օմանի ծոցերը և Թուրքիայի ու Իրաքի սահմաններից մինչև Աֆղանստան ու Պակիստան։ Այն գտնվում է ԱՊՀ անդամ-երկրներից դեպի Հնդկական օվկիանոս և Հարավային Ասիայից դեպի Միջին Արևելքի երկրներ ձգվող ցամաքային և օդային ճանապարհների խաչմերուկում։Առանձնահատուկ տնտեսաաշխարհագրական և քաղաքաաշխարհագրական օբյեկտ է Պարսից ծոցը, որի ափամերձ գոտում է գտնվում նավթի համաշխարհային պաշարների 67%-ը։ Քաղաքաաշխարհարական դիրքի առանձնահատկությունը ՆԱՏՕ-ի անդամ Քուրքիային սահմանակից և արաբական արաբական աշխարհին մոտ լինելն է։

1. Ներկայացնե՜լ պետական կառավարման համակարգի առանձնահատկությունները։

Պետական կառավարման առաձնահատկությունը դա այն է,որ նա տարբերվում է թագավորականից։Այսինքն այնտեղ միայն թագավորն է որոշումներ կայացնում,իսկ պետական կառավարման ժամանակ ամեն մեկը ունի իր անելիքը,մեկը զբաղվում է կրթության հարցով,մեկը սպորտի հարցով,մեկը տրանսպորտի հարցով և այլն։

1. Բնութագրե՜լ միգրացիաների գլխավոր դրդապատճառները։

Ամենամեծ պատճառը այն է,որ մարդկանց բնակավայրերում չի լինում ջուր կամ նորմալ պայմաններ ապրելու համար։Հնում մարդկանց մեծ գաղթ է եղել և բոլորը տեղափոխվել են ավելի լավ պայմաններով տեղ։Նաև պատճառ է հանդիսանում պատերազմները և մարդիկ ինչքան կարողանում են հեռու են մնում պատերազմական վայրերից։

1. Համեմատել զարգացած և զագացող երկրների բնակչության տեղաբաշխման առանձնահատկությունները։

Այո մեր երկրի շատ վատ է դասավորված մարդկանց տարողությունը։ Օրինակ Չինաստանում մեկ քառակուսի մետրի ապրում է 20-25,իսկ Ռուսաստանում մեկ քառակուսի մետրի վրա ապրում են 1-2,այսինքն շատ վատ է դասավորված։

1. Բնութագրե՜լ բնական ռեսուրսների տեղաբաշման գլխավոր առանձնահատկությունները։

Օրինակ Վենեսուելան ունի շատ վառելիքային ռեսուրս,բայց նա չի կարողանում օգտաործել,որովհետև նա այդ վառելիքը չի կարողանում արտահանել Եվրոպա։

1. Համեմատե՜լ զարգացած և զարգացող երկրների բնակչության սեռային կազմի և տարիքային կազմի առանձնահատկությունները։

զարգացած երկրներում բոլոր մարդիկ ծեր են և արդեն այնտեղ բնակչությունը պակասում է մարդիկ մահանում է,իսկ զարգացող երկրներում մեծ մասը երիտասարդ են և արդեն սկսում է աճել այդ երկիրը։

1. Ներկայացնե՜լ, թե ի՞նչ ազդեցություն ունեն բնական պայմաններն ու ռեսուրսները երկրի տնտեսության զարգացման վրա։

Մարդիկ բնական ռեսուրսները կարող են արտահանել տարբեր երկներ և այդպես առնել բանակի համար զենքեր։Օրինակ՝ Ռուսատսանը ունի շատ փայտ և նա արտահանում է և այդ ձևով փոխ է աշխատում,կամ ունի գազ արտահանում է ամբողջ Եվրոպա և գումար է աշխատում։ԵՎ եթե չլիներ Ռուսաստանը մենք չէինք ունենա գազ և ամբողջ Եվրոպան կզրկվեր գազից։

1. Բնութագրե՜լ արդյունաբերության զարգացման նախադրյալները։

Ամենակարևոր նախադրյալ այն է,որ երկիրը պետք է լինի լավ տեղ,որպեսզի նրա տակ լինի նավթ,ոսկի,արծաթ և այդպես այդ երկիրը արտահանի նավթը ուրիշ վայրեր և գումար աշխատել։