Քրոմոսոմներ, գեներ, կարիոտիպ

Կարիոտիպը նշանակում է…

ա) Գեների հաջորդականության ամբողջականությունը
բ) Օրգանիզմի բոլոր սպիտակուցների համախումբը
գ) Օրգանիզմի քրոմոսոմների ամբողջական հավաքածուն՝ քանակը, չափը և ձևը
դ) ԴՆԹ-ի կրկնօրինակման գործընթացը

Մարդու սոմատիկ բջիջներում քանի՞ քրոմոսոմ կա։

ա) 22
բ) 23
գ) 44
դ) 46

Մարդու սեռաբջիջներում (գամետներում) քանի՞ քրոմոսոմ կա։

ա) 23
բ) 46
գ) 44
դ) 22

Քրոմոսոմների մեծամասնությունը ի՞նչ ձև ունեն մետաֆազում։

ա) Օղակաձև
բ) S-աձև
գ) X-աձև (երկքրոմատիդ)
դ) Գնդաձև

Քանի՞ զույգ ավտոսոմ և քանի՞ զույգ սեռական քրոմոսոմ ունի մարդը։

ա) 23 ավտոսոմ, 1 սեռական
բ) 22 ավտոսոմ, 1 սեռական
գ) 22 սեռական, 1 ավտոսոմ
դ) 23 սեռական, 2 ավտոսոմ

Բայեր

Դո՛ւրս գրիր բայեր և որոշիր, թե որ խոնարհման են։

Ցատկում էի, երբ լսեցի դպրոցի զանգի ձայնը, և հիշեցի, որ դա ամենից առաջ տխրեցրեց ինձ, քանի որ գիտեի, որ ուշացել եմ: Սակայն մի ակնթարթ անց այլևս չմտահոգվեցի ուշանալուս համար, որպես արդարացում ունենալով թե՛ հասուն տանձերը, և թե՛ ցատկելու հայտնագործությունը:

Տրված բայերը դարձրու պատճառական.

Սովորել- սովորեցնել

քնել- քնեցնել

պայծառանալ- պայծառացնել

զգալ- զգացնել

զբաղվել- զբաղեցնել

դադարել- դադարեցնել

փայլել- փայլեցնել

նրբանալ- նրբացնել

ծաղկել- ծաղկեցնել

Կետադրե՛ք ։

Միշտ էլ հետաքրքրվել եմ բնության բոլոր արարածներով և դրանցից որն էլ պատահել է, փորձել եմ մանրազնին ուսումնասիրել: Մի օր՝ տարիներ առաջ, ճահճային թռչունների որսի ժամանակ, մի կրիա գտա և բերեցի տուն: Տանը՝ պատշգամբի մի անկյունում, նրա համար ստեղծեցի մի հարմար անկյուն՝ բերելով խոտեր, ճյուղեր ու հարդ: Ինքնամփոփ ու զգույշ են կրիաները, բայց երբ համոզվում են որ իրենց որևիցե վտանգ չի սպառնում, պատյանից դուրս են հանում գլուխն ու ոտքերը և քայլում՝ դանդաղ ու անճոռնի շարժումներ անելով: Փոքր-ինչ ընտելանալուց հետո նույնիսկ կեր են վերցնում ձեռքիցդ: Սակավապետ ու քչակեր կենդանիներ են դրանք, շաբաթներով կարող են ոչինչ չուտել, բայց շատ հեշտ են դիմանում, որովհետև շարժումներ քիչ են անում և էներգիա քիչ է ծախսվում: Ժողովրդական մի հինավուրց ավանդություն կրիայի դանդաղաշարժությունը բացատրում է նրանով, որ ուր էլ լինի կրիան իր տան մեջ է ուստի չի շտապում:

Advertisement

Առաջադրանքներ կրկնության համար

1)Հաշվել արտահայտության արժեքը․

11/7

29/39

1/20

1/9

2)Հաշվել արտահայտության արժեքը․

ա)|5a + 2| — |a — 2|=20, եթե a = 4

բ)|3a — 6| — |2a — 1|=-7, եթե a = -2

գ)|2a — 5| — |5a — 3|=-16, եթե a = -6

դ)|4a + 2| — |a|=4, եթե a = -2

3)Հաշվել արտահայտության արժեքը․

8

25

5

25

4)Լուծել խնդիրները․

1)8 տրակտոր 10 օրում վարում են 320 հա տարածք։

ա)3 տրակտորները 5 օրում քանի՞ հա տարածք կվարեն։

60

բ)8 տրակտորները քանի՞ օրում կվարեն 160 հա տարածք։

5

2)4 տրակտոր 7 օրում վարում են 280 հա տարածք։

ա)3 տրակտորները 4 օրում քանի՞ հա տարածք կվարեն։

120

բ)5 տրակտորները քանի՞ օրում կվարեն 300 հա տարածք։

6

3)5 տրակտոր 7 օրում վարում են 210 հա տարածք։

ա)2 տրակտորները 3 օրում քանի՞ հա տարածք կվարեն։

36

բ)4 տրակտորները քանի՞ օրում կվարեն 120 հա տարածք։

5

What are the advantages of studying at Mkhitar Sebastatsi EduComplex?

Studying at Mkhitar Sebastatsi EduComplex has many advantages. In our school, lessons are conducted using computers, which is a great benefit in today’s world. From an early age, students start to master digital tools and skills. For example, we actively use blogs, which play a big role in the daily life of our learners.

First, it’s important to explain why this is necessary. The world is developing very quickly, and technology has become an inseparable part of almost every field of life. That’s why we, the Sebastatsi students, are taught to use blogs from an early age as both an educational and creative platform. I have been studying at Mkhitar Sebastatsi EduComplex since kindergarten, and I have had my own blog since the third grade, where I publish posts almost every day. The blog is not only a part of our learning process but also a way of self-expression. The design, style, and content of each learner’s blog often reflect their personality, interests, and creativity.

Our learning process also includes a unique subject called “Choice.” During these classes, each student decides what kind of activity or direction they want to learn. The “Choice” program is similar to clubs, but it’s more developed and takes place four hours a week. There are many options to choose from, such as sports, languages, computer technologies, arts, and more. This gives every learner the freedom to explore and develop their own interests.

Physical education is also an important part of our school. Students can choose which sport they want to practice. The EduComplex offers different sports such as basketball, football, shooting, gymnastics, table tennis, and others. Each sport has its own space and proper facilities.

Projects also play a key role in our educational process. They can be academic, creative, or travel-based. Starting from the seventh grade, every student must have an individual project and work on it regularly. For example, my individual project is translation. I choose fables from different nations and translate them from English into Armenian, aiming to improve my language skills and enrich Armenian literature with more fables.

Our three-day travel projects are also very interesting. They give us the chance not only to explore our homeland but also to learn new things through readings, games, and creative activities. These trips are both educational and spiritually enriching experiences.

In conclusion, studying at Mkhitar Sebastatsi EduComplex gives students many opportunities to develop, make independent decisions, and think creatively. Studying here means being free, active, and in harmony with the modern world. I am proud to study at this EduComplex.

Анализ повести ,,Шинель,,

  • Приём «говорящие имена и фамилии». Как живётся герою с таким именем?

Имя Акакий Акакевич  само по себе было смешным и поэтому над ним много шутили и издевались.

  • Как к Акакию Акакиевичу Башмачкину относятся сослуживцы?

Они издеваются над ним, он для них посмешище.

  • Каково авторское отношение к герою?

Гоголь сочувствует и жалеет его.

  • На какие жертвы идёт герой ради приобретения новой шинели?

Он перестаёт пить чай по вечерам, старается ходить на цыпочках чтобы не испортить обувь и тд.

  • Какие перемены в жизнь героя вносит новая шинель?

Он радуется что наконец обрёл то о чём мечтал.

  • Опишите петербургскую площадь, на которой ограбили Акакия Акакиевича. В чем заключается особый драматизм этой ситуации?

Площадь была тёмной, негостиприимной и в такой и так ужасной атмосфере украли его шинель ради которого он много чего запрещал себе.

  • Как в повести нарисован групповой портрет петербургского чиновничества?

Он описовал их как равнодушных и жестоких людей

  • К кому обращается Акакий Акакиевич за  помощью? Почему  чиновники не  спешат  помочь Башмачкину?

Сначала к коллегам, потом к ,,значительному лицу,,. Чиновники не помогают потому что они считают его просьбу неважной.

  • Каким же вы увидели «значительное  лицо»?

Холодный человек. Когда-то он был простым чиновником, но, стал важничать, требовать уважения и говорить с людьми свысока.

  • Финал повести. Кого «наказывает»  призрак Башмачкина? Почему?

Он наказывает и мстит “значительное лицо” украв его шинель.

  • Зачем автор в реалистическом произведении использует элементы фантастики?

Птому что фантастика усиливает смысл произведения.

  • Какие чувства у читателя вызывает герой? Когда вы смеялись, а когда сочувствовали ему?

В начале может быть смешно из истории его имени. Но потом его становится жалко, из за того как над ним издевались и были жестоки.

Պարաբոլի տեղաշարժերը

1)Տրված է y = x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Այն y-ների առանցքի երկայնքով ձգեցին a անգամ, այնուհետև տեղաշարժեցին b միավորով ձախ և c միավորով ներքև։ Արդյունքում ստացվեց y = 5 * (x + 4)2 — 2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Գտե՛ք a-ն, b-ն ու c-ն:

a=5 b=4 c=2

2)Տրված է y = — x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Այն y-ների առանցքի երկայնքով ձգեցին 3 անգամ, այնուհետև 5 միավորով աջ և 7 միավորով վերև։ Ո՞ր ֆունկցիայի գրաֆիկը ստացվեց:

y=3*(x-5)+7

3)Տրված է y = x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը։ Այն սեղմեցին a անգամ, այնուհետև տեղաշարժեցին 4 միավորով ներքև։ Արդյունքում ստացվեց y = 1/8 * x2 — 4 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Գտե՛ք a-ն:

8

4)Պատկերե՛ք ֆունկցիայի գրաֆիկը.

ա) y = (x + 1)2 + 3

բ) y = 3 * (x — 2)2 — 1 ,

գ) y = — 2 * (x + 7)2 + 1

5)Գտե՛ք հետևյալ պարաբոլի գագաթի կոորդինատները.

ա) y = 2(x — 4)2

4;0

բ) y = — (x + 2)2 — 5

-2;-5

գ) y = x2 + 5

0;5

դ) y = 8 * (x — 11)2 + 20

11;20

ե) y = — 5/9 * (x + 3)2 + 1

-3;1

զ) y = 4 * (x — 3)2 — 12

3;-12

Երկաթ

Երկաթը (Fe) միջանկյալ տարր է պարբերական աղյուսակում և շատ կարևոր դեր է խաղում կենսաբառությունս և տեխնոլոգիայում։ Այն ամենատարածված մետաղներից մեկն է երկրի գնդում, և օգտագործվում է տարբեր ոլորտներում՝ մասնավորապես կառուցվածքային նյութերի պատրաստման համար։

Երկաթը ունի մի շարք առանձնահատկություններ, որոնք կարևոր են տարբեր արդյունաբերություններում. օրինակ՝ այն բավականին ամուր է, բայց միևնույն ժամանակ չի բավականացնում ավելի երկարատև դիմադրություն շատ կոշտ պայմաններում: Բացի այդ, երկաթը անցնում է քիմիական ռեակցիաներ, ինչպիսիք են ժանգոտումը, երբ միջավայրը խոնավ է կամ պարունակում է թթվային նյութեր:

Բժշկության մեջ երկաթը շատ կարևոր է, քանի որ այն խողովակային համակարգում (հատկապես արյան մեջ) անփոխարինելի է որպես հեմոգլոբինի բաղադրիչ՝ բջիջներին թթվածին մատակարարելու համար: Երկաթի պակասը կարող է հանգեցնել անեմիայի։

Երկաթի այլ հետաքրքիր փաստեր են. այն կարող է գոյություն ունենալ տարբեր իզոտոպներով՝ առավել հայտնի 56Fe իզոտոպը, որը ամենատարածվածն է, բայց 58Fe-ն նույնպես շատ կարևոր է։

Տեխնոլոգիական ասպեկտից խոսելով՝ երկաթն օգտագործվում է շինարարական ոլորտում՝ որպես բաղադրիչ։ Հիմնականում այն միաձուլվում է կարբոնի հետ՝ ստանալու պողպատ, որը շատ ավելի ամուր է, քան մաքուր երկաթը։

Հետաքրքիր է իմանալ, թե կոնկրետ երկաթի ինչ հատկություններից կամ կիրառությունից է հետաքրքրված։

Երկու քանդակագործ

Միևնույն քաղաքում ապրում էին երկու քանդակագործ։ Նրանցից ամեն մեկի հոգում, ինչպես արևը երկնքի խորքում, բոցավառվում էր գեղեցիկի կատարելատիպը։ Եվ նրանցից ամեն մեկը ճգնում էր իր հոգու այդ անձև, անմարմին գեղեցկությունը դրսևորել, հանել հոգու անհունից, ձև ու մարմին տալ նրան, դարձնել ըմբռնելի, շոշափելի։
Եվ ուժգնապես տենչում էին նրանք իրենց ներաշխարհի կատարելատիպ գեղեցիկը իրացնել-առարկայացնել, անմահացնել հավերժորեն։
Եվ նրանցից ամեն մեկը վեր առավ մարմարիոնի զանգվածը և աշխատեց նրա վրա. մեկն աշխատում էր գիշեր և ցերեկ, ցերեկ և գիշեր, ճգնելով և տառապելով, լուռ և մտախոհ, իսկ մյուսն՝ ուրախ և զվարթ երգը շուրթերին, մանկան պես խաղալով մարմարիոնի հետ։
Մեծ ամբոխը, որ խռնվում է շուկաներում և հրապարակներում, որ հացից հետո գեղեցկություն է որոնում հրճվելու համար, լռիկ ու հետաքրքիր դեգերում էր անխոնջ մեծ արվեստագետների տան շուրջը՝ գոնե մի անգամ տեսնելու այն վսեմական գեղեցկության մի ճաճանչը, որ բխում է նրանց ստեղծագործ հոգու անհունից, ինչպես արևը տիեզերական մռայլների անդունդներից։
Եվ հասավ օրը, երբ առաջին արվեստագետը ավարտեց իր երկը, և շղարշների ներքո պարուրված նրա քանդակածոն հրապարակ տարվեց։
Ամբոխը ծով էր կապել հրապարակում և ալիք-ալիք կանգնել. բացին շղարշները, և արևի ոսկեհուռ սլաքների տակ շողաց շուշանափայլ — մի չքնաղագեղ կույսի անդրի։
Եվ ամբոխը հոգեզմայլ և հափշտակված՝ ծունր իջավ գեղեցկի առջև, երկրպագեց նրա կատարելատիպին, ներբողներ երգեց արվեստագետին։
Իսկ ինքը, ձուլված  ամբոխի մեջ, նրա շարքերում, նրա հետ ծնրադիր երկրպագում էր իր ստեղծագործությունը, գոհունակ և հիացած իր անրջական գեղեցկի մարմնացումով։
Եվ խոսում էր ինքն իր սրտի հետ. -«Իմ հոգում կատարյալ գեղեցիկն էր բոցավառվում. և ես կարողացա արտահայտել բոլորը, ամբողջը, իմ սրբության սրբությունը, որին ես պաշտում եմ»։

Հասավ այն օրը, երբ մյուս արվեստագետը, որ ստեղծագործում էր երգով ու խաղով, ավարտեց իր երկը. և շղարշների ներքո պարուրված նրա քանդակածոն հրապարակ տարվեց։ Բացին շղարշները, և արևի ոսկեհատ սլաքների տակ շողշողաց շուշանափայլ մարմարիոնը — մի հիացական, գեղահրաշ կույսի անդրի։
Ամբոխը, որ անշշուկ՝ ծով էր կապել հրապարակում և ալիք-ալիք կանգնել, երբ տեսավ անդրին, մի մարդու պես գետին խոնարհվեց, երկրպագեց և ծովի նման շառաչեց.
-Ահա՛ իսկական գեղեցիկը, միակ կատարյալը՝ անմահ և հավերժական. փա՜ռք և սքանչցում մեծ արվեստագետին. նա տվեց մեզ մեծ գեղեցկությունը։
Այդ միջոցին մեծ արվեստագետը, որ կանգնել էր անդրիի մոտ՝ մռայլ աչքերով և մթին կնճիռներով, խորհում էր իր հոգու օվկիանում. «Իմ մեջ տիեզերական գեղեցիկն է ապրում, և իմ հոգում գեղեցկության արևներ են բոցավառվում, որոնցից ես մի նսեմ շողք միայն կարողացա խլել արտահայտելու, մարմնացնելու համար, բայց տիեզերքը մնաց իմ մեջ նորից անձեռնմխելի, իմ մեջ մեծ լռությունն է ծավալվում, ես մի նսեմ հնչյուն միայն կարողացա պոկել այդ մեծ լռությունից, բայց նա՝ բոլոր-բովանդակ մնաց համր ու անխոս իմ մեջ. արդյոք կարո՞ղ եմ հոգուս բոլոր արևները արտաշխարհ հանել, մեծ լռությանը լեզու տալ, և արդյոք ամբոխը պիտի հասկանա՞…»։
Եվ նա մռայլը աչքերին՝ վեր առավ մուրճը անդրին փշրելու համար, սակայն շրջապատ-մարդիկ բռնեցին նրա բազուկը, և ամբոխն աղաղակեց.
-Մեծ արվեստագե՛տ, նվիրիր այն մեզ, խնայիր մեզ, նա մեր գեղեցկի աստվածն է այսուհետ. մենք պաշտում ենք նրան…
Եվ արվեստագետը նորից խորհեց իր հոգու օվկիանում. «Ա՛յն, ինչ որ տվի աղքատ ամբոխին- դա փշրանքն էր հոգուս հարստության. և ա՛յն, ինչ որ թափվեց իմ գեղեցկության տիեզերական բաժակից, նա ընկավ ամբոխի վրա և ամբոխացավ. ուրեմն այդ թո՛ղ նրան լինի, ինձ նա պետք չէ, ես բարձր եմ նրանից. նա կատարյալը չէ. նա ես չեմ…»։

Ապա հեռացավ հպարտ ու մենակ, մեկուսացավ և զվարթագին սուզվեց իր հոգու անհունի մեջ՝ ստեղծագործելու բուռն տենչով, որ մեծ լռությանը լեզու տա և գեղեցկի կատարելությանը մարմին զգեցնե՝ իրականացնելու իր հոգին բոլոր հավիտյանների համար։

Առաջադրանքներ.

1. Առանձնացրո՛ւ երկու արվեստագետների ստեղծագործությունների նկարագրությունը։

Եվ ամբոխը հոգեզմայլ և հափշտակված՝ ծունր իջավ գեղեցկի առջև, երկրպագեց նրա կատարելատիպին, ներբողներ երգեց արվեստագետին։

Բացին շղարշները, և արևի ոսկեհատ սլաքների տակ շողշողաց շուշանափայլ մարմարիոնը — մի հիացական, գեղահրաշ կույսի անդրի։

2. Դո՛ւրս գրիր երկու արվեստագետների մտքերը իրենց ստեղծագործությունների վերաբերյալ։ Մեկնաբանի՛ր դրանք։

«Իմ հոգում կատարյալ գեղեցիկն էր բոցավառվում. և ես կարողացա արտահայտել բոլորը, ամբողջը, իմ սրբության սրբությունը, որին ես պաշտում եմ»։

Այս արվեստագետը ուրախանում էր իր աշխատանքով և գոհ էր, որ կարողացել է պատկերել իր պատկերացումները:

«Իմ մեջ տիեզերական գեղեցիկն է ապրում, և իմ հոգում գեղեցկության արևներ են բոցավառվում, որոնցից ես մի նսեմ շողք միայն կարողացա խլել արտահայտելու, մարմնացնելու համար, բայց տիեզերքը մնաց իմ մեջ նորից անձեռնմխելի, իմ մեջ մեծ լռությունն է ծավալվում, ես մի նսեմ հնչյուն միայն կարողացա պոկել այդ մեծ լռությունից, բայց նա՝ բոլոր-բովանդակ մնաց համր ու անխոս իմ մեջ. արդյոք կարո՞ղ եմ հոգուս բոլոր արևները արտաշխարհ հանել, մեծ լռությանը լեզու տալ, և արդյոք ամբոխը պիտի հասկանա՞…»։

Այս մի արվեստագետի հոգում ապրում էր ավելին քան նա կցանկանար կերտել, դրա համար նա կարծում էր, որ իր արած աշխատանքը անավարտ է, կատարյալ չէ:

«Ա՛յն, ինչ որ տվի աղքատ ամբոխին- դա փշրանքն էր հոգուս հարստության. և ա՛յն, ինչ որ թափվեց իմ գեղեցկության տիեզերական բաժակից, նա ընկավ ամբոխի վրա և ամբոխացավ. ուրեմն այդ թո՛ղ նրան լինի, ինձ նա պետք չէ, ես բարձր եմ նրանից. նա կատարյալը չէ. նա ես չեմ…»։

3.Ինչո՞ւ երկրորդ քանդակագործը, տեսնելով ամբոխի հիացմունքը, ցանկացավ փշրել իր ստեղծագործությունը։ Ի՞նչ ներքին պայքար էր տեղի ունենում նրա մեջ։

Նա մտածեց, որ իր ստեղծագործությունը  ըստ արժանիի ժողովուրդը չէր կարող ընկալել և իր կարծիքով դա կորցնում էր իր ամբողջ արժեքը և ջանքերը, որոնք նա գործադրել էր իր հոգու մի մասնիկը պատկերելու համար, իսկ ժողովուրդը ընդունեց դա որպես կարողությունների վերջը։

4. Արդյոք առաջին քանդակագործը իրականում ավելի մոտ էր գեղեցկությանը, թե երկրորդը, որ տառապում էր գիշեր ու ցերեկ։ Իսկ ո՞րն է ավելի մոտ քո պատկերացրած արվեստագետին։

Կարծում եմ արվեստում պետք չի սահմաններ փնտրել, քանի որ եթե դու այդ սահմանը դնում ես քո առջև կամ մտածում ես որ այլևս պետք չի շարունակել քո արվեստը հավասարվում է զրոյի և մարդկությունը զրկվում է մի այնպիսի բանից որը դու կարող էիր անել, բայց չարեցիր։

5.Ամբոխը երկրպագում է երկու արձաններին նույն կերպ. արդյոք դա նշանակում է, որ հրապարակի մարդիկ իսկապես հասկանում են գեղեցկությունը, թե պարզապես արձագանքում են երևույթին։

6.Երկրորդ քանդակագործի խոսքը՝ «նա կատարյալը չէ, նա ես չեմ» ինչպե՞ս ես մեկնաբանում։

Նա ուզում է ասել, որ կատարյալը գտնվում է իր հոգու մեջ և այդ քանդակը չի այդ ամբողջության արտահայտումը:

7.Քո կարծիքով, կարողանո՞ւմ էր առաջին քանդակագործը իսկապես մեկ առ մի արտահայտել իր փափագած գեղեցկությունը, թե՞ նա պարզապես ավելի բավարարված էր։

Կարծում եմ նա իր առջև դրել էր սահման և չէր ջանում ավելի լայն երևակայություն ունենալ և կարողանալով արտահայտել այդ սահմանափակված մասը նա իրեն գոհ էր զգում:

8. Արդյոք այս միտքը համապատասխանում է ստեղծագործությանը՝ Արվեստի ընկալումը միշտ չէ, որ համընկնում է ստեղծողի ներքին ճշմարտության հետ։

Որոշ չափով այո: Առաջին քանդակագործի դեպքում նրա ներքին պշմարտությունը համապատասխանում էր ընկալման հետ, բայց երրկրորդի դեպքում նրա ներքին ճշմարտության հետ չէր համապատասխանում իր գործի ընկալումը:

ՊԱՐԱԲՈԼԻ ՏԵՂԱՇԱՐԺԵՐԸ

1)Տրված է y = x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Այն y-ների առանցքի երկայնքով ձգեցին a անգամ, այնուհետև տեղաշարժեցին b միավորով ձախ և c միավորով ներքև։ Արդյունքում ստացվեց y = 5 * (x + 4)2 — 2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Գտե՛ք a-ն, b-ն ու c-ն:
a=5, b=4, c=2 

2)Տրված է y = — x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Այն y-ների առանցքի երկայնքով ձգեցին 3 անգամ, այնուհետև 5 միավորով աջ և 7 միավորով վերև։ Ո՞ր ֆունկցիայի գրաֆիկը ստացվեց:
y = 3 * (x-5) + 7

3)Տրված է y = x2 ֆունկցիայի գրաֆիկը։ Այն սեղմեցին a անգամ, այնուհետև տեղաշարժեցին 4 միավորով ներքև։ Արդյունքում ստացվեց y = 1/8 * x2 — 4 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Գտե՛ք a-ն:
a=8

4)Պատկերե՛ք ֆունկցիայի գրաֆիկը.
ա) y = (x + 1)2 + 3

բ) y = 3 * (x — 2)2 — 1

գ) y = — 2 * (x + 7)2 + 1

5)Գտե՛ք հետևյալ պարաբոլի գագաթի կոորդինատները.
ա) y = 2(x — 4)2
(4;0)
բ) y = — (x + 2)2 — 5
(-2;-5)
գ) y = x2 + 5
(0;5)
դ) y = 8 * (x — 11)2 + 20
(11;20)
ե) y = — 5/9 * (x + 3)2 + 1
(-3;1)
զ) y = 4 * (x — 3)2 — 12
(3;-12)

6)Պարզե՛ք պարաբոլի ճյուղերի ուղղությունը: Դրանք հատվո՞ւմ են աբսցիսների առանցքի հետ.
ա) y = (x — 1)2 + 3
Դեպի վեր, չի հատվում
բ) y = — 2 * (x — 5)2 + 6
Դեպի ներքև, հատվում է
գ) y = — 7 * (x — 8)2 — 14
Դեպի ներքև, չի հատվում
դ) y = 4x2 — 16

ե) y = — 3 * (x + 4)2 — 15

Գործնական քերակնություն

Երբ առավոտյան ժամը ութը խփում է, և ես մեր նեղ փողոցով ճամփա եմ ընկնում դեպի դպրոց, ամեն օր դեմս ելնում է ոմն մանրավաճառ. «Ասե~ղ ու թե~լ, քորո~ց, մատանի~, սիրուն օղե~ր»,- կանչում է նա: Եվ ստիպված չէ բնավ շտապելու, ստիպված չէ անպատճառ այս կամ այն փողոցում լինելու, ստիպված չէ այսինչ տեղը գնալու և մանավանդ այսինչ ժամին

անպայման տուն վերադառնալու: Կուզեի ես էլ մանրավաճառ լինել, թափառել ամբողջ օրը ճամփաների վրա ու ձայն տալ. «Ասե~ղ ու թե~լ, քորո~ց, մատանի~, սիրուն օղե~ր»: Իրիկունները դպրոցից վերադառնալիս, միշտ հանդիպում եմ պարտիզպանին, որ իր ցանկապատի ետևում հող է մշակում: Բահը ձեռքին անում է այն, ինչ որ սիրտն ուզում է փոշոտում է հագուստները: Եվ ոչ մեկից նկատողություն չի ստանում, երբ արևի տակ վառվում է կամ թրջվում է անձրևից:

Կուզեի ես էլ պարտիզպան լինել, մշակել իմ պարտեզը, և ոչ մեկը իմ փորելը չարգելեր: Երբ մութն ընկնում է, ու մայրիկս ինձ ուղարկում է անկողին, իմ բաց պատուհանից տեսնում եմ հաճախ մեր փողոցի պահապանին, որն իջնում և բարձրանում է հաստ փայտը ձեռքին: Նա քայլում է փողոցներով, իսկ մարդիկ՝ դեպի տուն։

Փողոցը մութն է ու լռիկ. և հեռվում ցցի վրա տնկած լապտերը կարծես մի հրեշ լինի մեկ հատիկ կարմիր աչքով: Իսկ պահապանի ձեռքին երերում է լապտերը, որը քարշ է տալիս իր երկար ստվերի հետ ու բնավ անկողին չի մտնում: Կուզեի ես էլ պահապան լինել, ամբողջ գիշերը քայլել փողոցներով և լապտերովս ստվերները փախցնել:

1. Ե՞րբ էր հերոսը հանդիպում տեքստում նշված հերոսներին։

Ա․ Օրվա տարբեր պահերի,

Բ․ Հերոսներն ապրում էին մոտակայքում,

Գ․ Հերոսներն իր անբաժան ընկերներն էին,

Դ․ Չէր հանդիպում, ուղղակի պատկերացնում էր, որ կարող է հանդիպել։

2. Ո՞ր նախադասության մեջ անորոշ դերանուն կա, դո՛ւրս գրեք։

Եվ ստիպված չէ բնավ շտապելու, ստիպված չէ անպատճառ այս կամ այն փողոցում լինելու, ստիպված չէ այսինչ տեղը գնալու և մանավանդ այսինչ ժամին անպայման տուն վերադառնալու:

3. Ո՞ր նախադասության մեջ հարադրավոր բայ կա։

Երբ առավոտյան ժամը ութը խփում է, և ես մեր նեղ փողոցով ճամփա եմ ընկնում դեպի դպրոց, ամեն օր դեմս ելնում է ոմն մանրավաճառ.

4. Ո՞ր նախադասության մեջ ստորոգյալի զեղչում կա։

Նա քայլում է փողոցներով, իսկ մարդիկ՝ դեպի տուն։

5. Ո՞ր նախադասության մեջ համակատար դերբայ կա։

Իրիկունները դպրոցից վերադառնալիս, միշտ հանդիպում եմ պարտիզպանին, որ իր ցանկապատի ետևում հող է մշակում:

6. Ո՞ր նախադասությունն է բարդ համադասական։

Երբ առավոտյան ժամը ութը խփում է, և ես մեր նեղ փողոցով ճամփա եմ ընկնում դեպի դպրոց, ամեն օր դեմս ելնում է ոմն մանրավաճառ.

7. Նախադասության անդամներից որի ձևաբանական վերլուծության մեջ սխալ կա։

Փողոցը մութն է ու լռիկ. և հեռվում ցցի վրա տնկած լապտերը կարծես մի հրեշ լինի մեկ հատիկ կարմիր աչքով:

Փողոցը- գոյական, հայցական հոլով,

ցցի- գոյական , սեռական հոլով,

կարծես- վերաբերական

կարմիր- ածական